Het Joodje

49

heid een schrede naderend. De eerste weken na het besluit, de maanden voor zijn examen was alles eerst verbijstering, en daarna de meest mogelijke benauwdheid en spanning geweest, niet om het examen zelf, want het stond in hem vast, dat hij uitblinken zou, maar omdat hij met meester Becker op bezoek moest bij de heeren van het bestuur, waar hij soms enkel met scherpe oogen door een bril zwijgend werd bekeken, soms ook uit de hoogte toegesproken en ondervraagd, ergens anders weer vermaand zich het groote voorrecht dat hem te beurt zou vallen waardig te maken —, terwijl hij klam van verlegenheid niets te zeggen wist —, en trouwens ook niet verwacht werd iets te zeggen.

Toen het examen, de angst vooraf dat dan ook die weëe duizel van verlegenheid hem als van zijn denkvermogen berooven en het spreken beletten zou —, angst, die overbodig bleek, want eenmaal met den examinator alleen en op bekend terrein, in een eenvoudig klasselokaal, niet verbijsterd door de hoogheid der dorpsheeren, de weelde van hun kamers —, had hij zich sterk gevoeld in het besef dat hij alles wist wat ze hem vroegen, dat dit alleen nu van hem gevorderd werd, dat zijn schriftelijk werk uitstekend was geweest — hij wist het van meester Becker: *t mondeling moest al heel onvoldoende zijn, als hij 't schriftelijk bederven kon — en onbevangen had hij geantwoord.

Maar de vreugde van het slagen was weer niet

4