Sneevliet, rebel

wij de eersten in Nederland zijn, die voor een rechtbank veroordeeld zijn voor de zaak van de Internationale, en die hiervoor moeten sterven.'

Terloops: de bewaking was zó scherp, dat b.v. elke 15 minuten de lichten in de cellen werden ontstoken (ook de mijne) om door het judasvenster te zien of ook iemand zelfmoord pleegde of wel trachtte te ontvluchten. En eveneens werd door twee ss'ers (Hollandse) de buitenramen, die trouwens geblindeerd waren, met zaklantaarns belicht. Dit ging de gehele nacht door. Een nacht vol onrust en spanning.

Al spoedig begreep ik wie wij in de Bunker gezelschap hielden. Zeven (niet acht)¹ ter dood veroordeelden. Allen mochten een gratieverzoek teekenen, wat ze ook gedaan hebben. Een van hen merkte nog op dat het toch wel fijn was van die President van de Rechtbank dat hij hun beloofd had dat nu vanavond onze vrouwen (naar ik meen van drie hunner) in vrijheid worden gesteld. 'Die zijn nu weer thuis jongens.' (Zie voetnoot onder afscheidsbrief Sneevliet aan zijn vrouw). Om ongeveer zes uur 's morgens werd hun medegedeeld, dat het gratieverzoek was afgewezen (wat een kwatschvertoning) en dat het vonnis aanstonds zou worden voltrokken.

Sneevliet vroeg toen of ze samen tegelijk mochten worden gefusilleerd, hand in hand. Dit werd afgewezen. 'Sie werden gefesselt mit den Händen auf den Rücken.' Daarna of ze zonder blinddoek mochten sterven. Dit werd toegestaan. Daarna of hij als oudste het laatst mocht worden doodgeschoten. Ik hoor hem nog zeggen: 'Niet waar makkers, dat recht komt mij toe als jullie oudste, ik was toch jullie leider.' Daarna mochten allen een sigaar opsteken. Waarop gezegd werd (o galgenhumor): 'Ja, laten wij dat doen, de Nederlandse Staat betaalt het.' Daarna nam Sneevliet het woord en sprak ongeveer als volgt: 'Ik heb vannacht mijn Gethsemané geleden.

86

¹  Cor Gerritsen had tevoren in zijn cel zelfmoord gepleegd.