Sneevliet, rebel

Algerijnse revolutie heeft die Internationale in drie delen doen uiteenvallen.

Doch genoeg hierover. De lezer wil Henk Sneevliet als mens leren kennen. Voor uitgebreide politieke informatie moet men elders terecht. Er is het Gedenkboek van het Sneevliet Herdenkingscomité, samengesteld door M. Perthus, waarvan ik in de volgende alinea's van dit Voorwoord, in hoofdstuk 16 (het manifest voor de Februari-staking) en in sommige Aantekeningen aan het slot dankbaar gebruik maak. Andere pu-blikaties zijn in voorbereiding. De coupletten uit In memoriam publiceerde ik met toestemming van de Henriëtte Roland Holst Stichting.

Henk Sneevliet is in 1883 in een katholiek gezin geboren. Hij brak met het geloof en werd in 1902 lid van de sdap. Het jaar 1907 bracht hem in de Zwolse gemeenteraad. Twee jaar later reeds werd hij voorzitter van de bij het NW aangesloten Nederlandse Vereniging van Spoor- en Tramwegpersoneel. Tijdens en na de internationale zeeliedenstaking van 1911 ontstond een conflict omtrent steunverlening aan de stakers, eerst in het nvv, toen in de sdap. Kort daarna legde Sneevliet het voorzitterschap neer, nadat hij reeds was toegetreden tot de sdp, voorloopster van de communistische partij.

Geholpen door Henriëtte Roland Holst, met wie hij nauw bevriend was, en Augusta de Wit vertrok hij in 1913 naar het toenmalige Indië, waar op zijn initiatief (1914) de Indische Sociaal-Democratische Vereeniging (isdv) werd opgericht. Bezield door het uitbreken van de Russische revolutie wekte hij 19 maart 1917 'het volk van Java, van Indië' op de Russische massa's tot voorbeeld te nemen. Tijdens een groot politiek proces waarin hij zelf de verdediging voerde en dat vier dagen duurde moest hij worden vrijgesproken. Op een 1 Meivergadering in het Semarangse Marinegebouw (1918) sprak hij tot de matrozen: 'Partijgenoten, vrienden, rode garde der

12