Adios companeros!

verwacht de massa het heil van de mnr. Zij moet door die ervaring heen voordat zij onze leiding gaat volgen. Zij kennen ons, en zij zullen ongetwijfeld naar ons toe komen. Maar in afwachting daarvan heerst de malaise, want niemand ziet nu een taak.

Hetzelfde probleem dus als overal in Latijns-Amerika. De massa's zijn revolutionair, maar volgen een burgerlijke leiding. Hun politisering zal ook hier moeten uitmonden in een breuk met de burgerlijke politici, dat wil zeggen: met de mnr. Om dit mogelijk te maken zal de cob moeten worden opgestuwd naar onafhankelijke klasseactie, los van de mnr, en bij de machtige invloed van de cob zou de leus: Alle macht aan de cob, te overwegen zijn. Ik heb erover geschreven aan Martin. Hij is het er 'grosso modo' mee eens, doch, onderschat niet de strijd voor de reforma agra-ria.' Ook in Bolivië vormen de arme boeren de meerderheid. Zij staan dag en nacht voor het Ministerio van landbouw, omdat hun bij de agrarische hervorming van 1952 grond is beloofd die nog steeds niet is toegewezen, en gaan niet weg tot zij een ambtenaar hebben gesproken die hun een belofte doet. Een voor een zijn zij aan de beurt, na vierentwintig uur of langer. In elk geval is het probleem politiek, en niet uitsluitend organisatorisch. De lijdzame houding ook van onze eigen kameraden tegenover de mnr is volkomen misplaatst. Zij moeten een eigen program ontwikkelen voor de revolutie. Goed, antwoord ik Diego, ik zal er een artikel over schrijven.

Wij zitten na te praten, bij een glas naranjada, in een café waarvan de eigenaar en zijn vrouw Duits tegen elkaar spreken, de business is hier in handen van emigranten. Schoten, ver bij ons vandaan, weerkaatsen honderdvoudig tegen de rotswanden van het Andesgebergte. Jaime en Diego stellen mij lachend gerust. Morgen wordt de eerste verjaardag gevierd van de nationale revolutie, hier, in La Paz. Er zullen demonstranten komen uit verre streken, die in de hoofd-

92