Adios companeros!

Ik ben thuis bij Carla, de partijgenote die mij Spaans leert. i Como te vas? vraagt zij, en ik vertaal: 'Hoe gaat het met je?' maar zij lacht, draait zich om naar de deur, want het betekent immers: 'Hoe ga je?' Anders moet het zijn: 'Como te va.' Ik kan mijn hoofd er niet langer bij houden en wil weten wat er aan de hand is met de beweging. 'Yo pariah,' zeg ik, maar zij doet alsof zij mij niet begrijpt, en antwoordt: 'Lo siento, het spijt mij, companero, maar ik ben geen lid van de leiding. Het is jammer dat Jaime er niet is,' voegt ze er in zich zelf sprekend aan toe. Wanneer hij komt? Zij kijkt voor zich uit op mijn vraag. 'Maar jullie wisten toch dat ik kwam? 'verwijt ik haar. 'Ik kan er echt niets aan doen, companero.' Zij zegt het met tranen in haar ogen. 'Ik zat in de leiding en heb toen voorgesteld dat Alfonso zou gaan werken om de komst van de companero van het Wereldsecretariaat voor te bereiden. Om die reden ben ik uit de leiding gezet.' Zij zou graag geld voor mij willen lenen bij een bank, maar zij heeft al zoveel geld voor de beweging moeten lenen dat zij geen krediet meer heeft. Iets kan zij wel uitsparen, als zij in de cocina de los pobres eet, een soort gaarkeuken, en als ik met haar meega heb ik in elk geval goed eten. Bij haar thuis kan het niet, al zou zij er graag voor zorgen, maar er wordt nu al over gepraat dat er een vreemde man bij haar thuis komt. Dat kan echt niet. En ik verbaas me, want de vrouwen maken hier een onafhankelijke, energieke indruk.

Nog voor ik kan vertrekken komt Hugo, en is onmiddellijk in een driftig gesprek met Carla gewikkeld in zo vlug Spaans dat ik slechts een enkel woord opvang. Dan legt hij zijn hand op mijn schouder en zegt: 'Excuso, companero. Ik begrijp heel goed dat deze toestand niet kan voortduren. Alfonso is een buen companero, maar zonder Jaime durft hij geen stap te verzetten. Van Carla heb ik begrepen dat het zo niet kan doorgaan. Ik heb geld meegenomen, dat mijn vader had gestort, want ik moest naar Europa om mijn

80