Adios companeros!

behoort tot onze familie.' Ik weet niet wat ik moet zeggen, maar zou kunnen huilen van blijdschap. Misschien beschouwen ze me wel een beetje als hun zoon.

'Luister Sal,' zegt Martin, 'en denk diep na over mijn voorstel: het is de bedoeling dat je naar Latijns-Amerika gaat.'

Naar Latijns-Amerika?

'De kameraden daarginds kunnen je goed gebruiken. Je zult het er gemakkelijk hebben, zij zullen je met alles helpen.'

Het duizelt mij terwijl Martin doorspreekt. Ben ik geschikt voor zo'n taak? Die gedachte overvalt mij, en tegelijkertijd verwijt ik me zelf dat het de angst voor de verantwoordelijkheid is. Maar Latijns-Amerika, wat weet ik ervan? Daar leiding geven aan de beweging namens de Wereldpartij? Martin mag vooral niet denken dat ik niet wil. Natuurlijk, ik wil graag voor de beweging werken. En als ik er inleidingen moet houden, op een kaderschool? Over theoretische problemen? Daar raak ik nu al bij in de war, in Nederland en in mijn eigen taal.

'Je moet wel weten dat ik helemaal geen theoreticus ben,' zeg ik.

'Tu as beaucoup d'autres qualités,' antwoordt Martin.

Welke kwaliteiten bedoelt hij? Terwijl ik me die vraag stel, gaat hij al verder: 'Ik ken maar één Sal Santen op de hele wereld.'

Het bloed stijgt me naar het hoofd, van verwarring en van blijdschap. Als Martin zó over me denkt moet ik iets betekenen. Altijd had ik het gevoel dat ik door toeval in de leiding van de revolutionaire beweging terecht was gekomen. En nu dit. Soms twijfel ik trouwens aan mijn eigen onzekerheid. In de revolutionaire leiding behoeven toch niet alleen intellectuelen en theoretici te zitten? Er zijn zoveel problemen die de arbeiders rechtstreeks raken en waarvoor óók mensen nodig zijn. Het is zo moeilijk om over zulke

55