Adios companeros!

vaandel van marxisten, die de beginselen van de Russische revolutie wilden blijven verdedigen tegen de stalinistische bureaucratie. En die - zoals Sal Santen - naast de strijd der arbeiders in Europa ook de revolutionaire bevrijdingsbewegingen in Latijns-Amerika en Afrika wilden bevorderen en dienen.

Leo Trotsky

De marxistische stroming waartoe Sal Santen behoorde was van mening dat het conflict tussen Stalin en Trotsky reeds was begonnen in 1923. Deze leiders waren afkomstig uit verschillende werelden. Leo Trotsky (Lew Davidowitsj Bronstein) was op 7 november 1879 geboren in de Oekrai-ne, waar zijn joodse ouders een bescheiden boerderij bezaten. Hij bezocht niet alleen de lagere, maar ook de middelbare school, sloot zich aan bij de illegale narodniki (democratische voorstanders van volksbevrijding) en later bij de marxisten. Als medestichter van de Zuidrussische ArbeidersUnie werd hij in 1898 gearresteerd en na twee jaar van gevangenschap, zonder ooit berecht te zijn, naar Siberië verbannen. In zijn boek Mijn leven schreef hij later: 'Wij voeren de rivier de Lena af. Langzaam droeg de stroom enige barken met gestraften en bewakers verder. Des nachts was het ijskoud; en de pelzen waarmee we ons toedekten waren des morgens met rijp bedekt. Onderweg werden de veroordeelden alleen of met twee tegelijk aan het dorp van bestemming afgezet. Tot aan het dorp Oesjtkoet voeren we ongeveer drie weken. Hier zette men mij af, met de mij verwante, eveneens tot verbanning veroordeelde Alexandra Lwowna Sokolowskaja. Ze nam in de Zuidrussische Arbeiders-Unie een der eerste plaatsen in... Opdat we in de verbanning niet gescheiden zouden worden, hadden we ons in de Moskouse gevangenis in de echt laten verbinden.' In

17