Brieven uit Jeruzalem

IV.

De dag. De geteekende, de gevreesde dag. Het is avond van den achtsten Ab. Wij hebben ons laatste eten gegeten en wij hebben ons laatste water gedronken. Honger en dorst beginnen. Wij zullen naar het jongensweeshuis gaan. Hooren de Klaagliederen van Jeremiah. Voel, de avond is zoo teeder. De zoele schemering. De avondwind van Jeruzalem speelt met den hemel en hij schudt er de speelsche koelten af. De wegen buiten de stad. Hoor, hoor: gisteren hebben de Romeinen de stad bestormd. Tweeduizend jaar geleden. Of gisteren. Maar nu is alles weer stil. Daar ginds bloeit Rome. En Napels. De zee van Napels. En de huizen overal dringend naar wind, naar de lucht, naar water. Vogels. Snel over Jeruzalem. Dan weg.

Het jongensweeshuis. Hun kerkje. Ach, van alles ontdaan. En de kleine Joodsche jongens op barre voeten. Zij rouwen. Zij zitten op den grond. Wij allen zitten op den grond. Wij treuren, zooals men treurt over den doode. Maar de schemering is toch de schemering van Jeruzalem. Nooit was de schemering zoo mild en verteederd.

Het Klaaglied. De voorzanger leest het. Zóó, almachtig-rouwend, doodzwaar, wordt het nu over de geheele wereld gelezen. En zoo al eeuwen. Eeuwen. De voorlezer is een jonge Chassiedische Jood. Een fijngebouwd, geestrijk gezicht. Alles in de oogen. Groot, donker, diep. Het Klaaglied laat ons niet los, tot het laatste woord niet. De Joodsche weesjongens hooren het. Donker het kerkje. Op stoelen hier en daar een kaars. Als er nu een Trooster was, zou ik mijn hoofd nederleggen. En hij zou mijn oogen troosten. Ik ben zoo moe.

80