Brieven uit Jeruzalem

te laten troosten over hare kinderen, omdat zij niet zijn” (Jeremia XXXI :15). Dat het graf van Rachë. te Rama was, staat hier niet. Het is ook strijdig met Genesis XXXV 16—19, waar staat, dat Rachel is be< graven aan den weg naar Efratha, hetwelk is Bethlehem. En met Genesis XLVIII:7. Daarentegen spreekt Samuël weder van „het graf van Rachel, aan den landpale van Benjamin”. Er is natuurlijk over dezè vraag veel geschreven. Een héél makkelijke oplossing is wel deze: Efratha in Genesis te beschouwen als een schrijffout voor Beëroth, dat in het Hebreeuwsch met dezelfde letters geschreven wordt, en in Benjamin ligt. De verklaring „dat is Bethlehem” zou dan later zijn bijgevoegd, omdat men geen plaats Efratha kende. De jongere profeet Micha schrijft: „En gij, Beth-lehem Efratha! zijt gij klein om te wezen onder de duizenden van Juda? (Hoofdstuk V:I).

IX.

Ik denk over al deze plaatsen met angstige verlegenheid. Het land overziende, lees ik een boek. Lees ik verkeerd en gevaarlijk? Mijn vriend Adil Effendi heeft geen last. Hij heeft het middagkamp opgeslagen aan den heuvel, waarop Ram ligt. De mooie paarden eten weer begeerig uit de fraaie Arabische haverzakken. Het ezeltje, dat nog altijd aan een ander toebehoort, krijgt weder niets. Het staat, o, zoo lief en droevig, aan een klein boompje gebonden. Adil verzekert mij nogmaals, dat ezeltjes niet willen loopen, als zij eten onderweg. „Ja, heer,” zegt het zwarte smoeltje van Ali: „Adil Effendi heeft gelijk... ezeltjes loopen alleen als zij honger hebben.” Dien 66