De Arbeidsovereenkomsten in de Diamantindustrie

31

gorie diamantarbeiders die eveneens „ eigenkosten werkers” worden genoemd. ’tZijn alleenwerkende slijpers, ook wel slijpers-bazen. Wanneer is nu een eigenkostenwerker een partij in dienstbetrekking, wanneer niet?

Dat deze vraag kan worden geopperd, ligt aan de bovenvermelde onderscheiding tusschen juweliers en eigenwerkmakers.

Oorspronkelijk waren eigenwerkmakers slijpers, die genoeg middelen hadden om als juweliers op te treden, hun eigen goed fabriceerden, en dus voor zichzelf werkten, alleen of met knechten. Legden ze daarbij wat geld over, dan trokken ze in den regel van de slijperij weg, maar hielden hunne knechten aan. Ze werden dus werkgevers, maar gaven hun goed niet aan slijpersbazen. Zelf stelden zij hun personeel samen en bleven in zóóver als baas fungeeren, dat ze het bazengeld bleven afhouden en zelf optraden als hoofd van het personeel, dat alleen zij konden aannemen of ontslaan. De knecht-eigenkostenwerker van slijpersbaas en van den eigen-werkmaker staan dus economisch en juridisch gelijk; zijn beiden arbeiders in dienstbetrekking.

En in de practijk nu zal men daaraan kunnen zien of iemand een juwelier is of eigenwerkmaker, met a. w. of de voor hem werkende eigenkosten werker is aannemer, dan wel arbeider in dienstbetrekking, daardan, dat alleen de knecht betaalt bazenloon. Moet dus de eigenkostenwerker ’n bazenloon geven aan den juwelier, dan is hij partij in arbeidscontract,

Een tweede criterium is het aannemen en ontslaan van den versteller. De alleenstaande slijper of slijpersbaas treedt altijd als werkgever op, daar hij bij zijn werken de hulp noodig heeft van den versteller. Steeds — dat wil zeggen de bril-lantslijper: hoogst enkele roosj essi ij pers verstellen zelf.

Die versteller neemt een eigenaardige positie in: hij is immer knecht, nu eens van den slijper, dan weer van den juwelier, en in ettelijke gevallen levert hij eene levende uitzondering op den regel, dat men geen twee heeren tegelijk kan dienen.

Immers, een versteller kan voor verschillende molens gelijktijdig werken — de Bond stelt voor roosjesverstellers een