De lamp van den meester

bodem. Sympathieën en antipathieën omlijnen zich, worden sterk, meeningen vestigen zich en nu zien zij dat gezin niet alleen meer in het licht van een helder verstandelijk oordeel, dat hun de omtrekken toont, maar zijn figuren krijgen diepte en warmte van kleu-ren in den milderen gloed van hun gevoel,,,

En vooral de grooteren, vader en moeder zijn het, meer nog dan de broertjes en zusjes, die hun in dien tijd tot een openbaring kunnen worden,,, Zich ver-eenzelvigend met de wereld om die ouders heen, be-ginnen zij, op een afstand gekomen, hen eerst recht te zien ,,,En duizend kleine trekken vallen op, en pleiten voor die twee menschen, die hen gevoed en opgevoed en verzorgd hebben, in den tijd dat zij-zelf nog nauwelijks hun bewustzijn hadden,.,

De stille plichtsbetrachting, de tot dan toe onopge-merkte zelfopofferingen, de kunde en het doorzicht en de rechtvaardigheid en de levensernst van dien vader; het dienende, zelfvergeten, in duizend ranken van liefde het gezin ombloeiende leven dier moeder; zij kunnen het kind, dat ze heimelijk gadeslaat, tot in zijn diepste wezen ontroeren zonder dat het een woord erover uit. Maar voortaan is er een ander element in de liefde tot zijn ouders gekomen: het heeft met zijn verstand, neen met zijn moraliteit, het heeft met reden lief. Het waardeert bewust, het weet waarom het hen kan, en moet, en mag liefhebben en eeren.,,

Gezegend het kind, dat van zijn groeiend oordeel des onderscheids die heerlijke vruchten mag plukken; en rampzalig de ouders die voor het licht van dien hel-deren, onbevangen blik niet kunnen bestaan.

Want het kind is óók onbarmhartig; het kent geen nuanceeringen, het is absoluut, In *t eerst misschien nog aarzelend en weifelend, zal het ten slotte — wan-neer de gebreken en hiaten al te duidelijk aan het

121