Joden in nood!

ambtenaren de taak, om hun aandacht te wijden aan dit voor Polen zoo belangrijke probleem.

Ja, ja, het is zoo oogenschijnlijk alles prima in orde!

Wanneer een journalist uit Nederland naar Warschau komt om zich met eigen oogen te overtuigen van den toestand, geniet hij daar een ontvangst als een doodgewaand familielid. De sociaaldemocratische journalist uit Nederland ziet zich met zoo overweldigend veel gastvrijheid over« stroomd, dat hij leugentjes moet gaan bedenken, om van

zijn gastheeren bevrijd te geraken____en eens vertrouwelijk

te kunnen praten met zijn eigen Poolsche partijgenooten. Die roode journalist geniet op de spoorwegen de faciliteiten, het comfort en het respect van de hoogste ambtenaren. De regeeringsmenschen wachten hem op aan het station, aan de toonbank van de receptie־afdeeling in zijn hotel.

Zij dringen hem natuurlijk heelemaal niet een regeerings־־ meening op, o neen! Zij zijn zoo bang om den vreemden gast zelfs maar te beïnvloeden, dat zij zich van pure onzijdigheidszucht onduidelijk gaan uitdrukken, wanneer hij naar hun functie vraagt: dan zeggen zij, dat zij niet van den ״wojewoda" (regeering) zijn, maar eenvoudig collega, journalist, Hebraicus, noem het wat je wilt, maar geen afgezant van Pilsoedski.

Het valt niet gemakkelijk onder dezen schijn de werke־־ lijkheid te ontdekken. Men kan met iedereen in Polen praten over de politiek; verboden is dat niet. Maar vrijuit spreken maar weinigen. De Nederlander voelt: er ligt een ban op dit land, ongrijpbaar, maar voelbaar. Wie zich in een gesprek laat gaan en zich critisch uit over toestanden en regeeringsmaatregelen, eindigt altijd met de verzekering, dat het ook naar zijn meening toch moeilijk anders kon. De hoogste vorm van vrije crtiek is het goedpraten van het slechte.

Polen leeft onder een psychischen druk!

8