Daar zaten wij, impressies over 'Londen '40-'45'

Fulham, dat is aan de buitenkant van de stad.

‘Ik wou’, zegt ze, ‘dat ik vannacht in de kelder van John Lewis mocht schuilen. Daar zit je voor honderd procent veilig.’

De winkeljuffrouw grabbelt in haar handtasje dat in een vakje van de toonbank ligt. Uit een doosje vist ze twee witte tabletjes op.

‘Wat is dat voor spul?’

‘Aspirine’, zegt het meisje, ‘tegen de zenuwen. Tijdens het werk mogen we niet roken. Een aspirientje kalmeert ook.’

‘Slik je veel van die dingen?’ vraag ik.

‘Hangt ervan af... vier of zes per dag... Er zijn hier in de zaak meisjes die slikken er meer.’

‘Helpt het?’ vraag ik.

Een ogenblik breekt een glimlach van zelfspot door op het vrij sullige gezicht van het meisje. Ze zegt:

‘Och, we geloven dat het helpt; so what?’

Half vier was het ongeveer, toen het alarmsignaal loeide. Een goed uur later loop ik met mijn vrouw door de straten achter Oxfordstreet, om zo door te steken naar Bakerstreet en Marylebone Road.

‘Het afweergeschut is aardig dichtbij’, zeg ik, en net heb ik die woorden uit mijn mond of in het Regentspark (of althans er vlakbij) beginnen de kanonnen te blaffen. De lucht is nogal bewolkt. Je hoort geronk van motoren. Ratelende mitrailleurs. Af en toe dat eigenaardige gegier van vliegtuigen, die buitelen en duiken. Alles gebeurt boven de donzen wolkendeken. De meeste mensen op straat lopen gewoon door. Dit is het land der onaandoen-lijken. Maar als we tenslotte in de hall van ons flatgebouw zijn aangeland, is kalmte daar wel een beetje zoek.

Johnny staat aan de ingang en vangt elke bewoner op, die het gebouw binnenkomt. Ik vind dat hij vandaag een zeer autoritaire houding heeft. Zo zelfbewust heb ik hem nog nooit gezien. Hij vertelt me, dat de dokken in brand staan. (Dat was dus het doel van de bomaanval vanmiddag.)

‘Het zijn locale branden’, zegt Johnny. ‘Een stuk of vier. Er is een boodschap gekomen van de Luchtbescherming.’

Grote flatgebouwen, kantoren en fabrieken worden hier namelijk afzonderlijk telefonisch gewaarschuwd. Meestal tien minuten voordat de sirenes gaan loeien. Een goed systeem, dat paniek voorkomt. De boodschap van vanmiddag luidt: ‘Het is waarschijnlijk, dat de Duitsers de branden in de dokken hebben gesticht om licht te hebben op het doel, wanneer ze vanavond en vannacht een grote bomaanval ondernemen. Uiterste waakzaamheid is geboden.’

Asjeblieft. Het klinkt zeer plausibel. Vanavond zullen dus de poppen gaan

67