Daar zaten wij, impressies over 'Londen '40-'45'

nen, witte zwanen, wie gaat mee naar Engeland varen, Engeland is gesloten...

Nee, gesloten was Engeland niet voor de Engelandvaarders, maar de Britten waren wel voorzichtig geworden. Ze lieten niemand toe, die niet eerst op hart en nieren beproefd was. De Engelandvaarders van hun kant waren, zeer begrijpelijk, graag bereid te vertellen dat ze in Nederland een min of meer belangrijke rol in het verzet hadden gespeeld. Ze hadden illegale bladen verspreid, ze hadden onderduikers geholpen, ze hadden sabotagedaden bedreven. Voor zo ver mogelijk, werden al deze verhalen gecontroleerd. Ik dien erbij te zeggen, dat ze meestal ook wel klopten. Alleen... er zijn enkele keren Engelandvaarders aangekomen die beweerden, dat zij tot de medewerkers van de Flitspuit behoorden. Deze olijkerds hadden nog steeds niet in de gaten gekregen wat het verschil is tussen echt en on-echt. Hoe groot het gehele net van zwarte zenders was, weet ik niet. Voor zover ik er iets van heb begrepen, werkten al die programma’s een beetje losjes naast en door elkaar. Zulke dingen straf organiseren, daarvoor moetje niet in Engeland zijn. Maar alles bij elkaar hebben die zwarte zenders wel een grote hoeveelheid nieuws naar de bezette gebieden doorgegeven. Nieuws van het soort, dat geruchten doet geboren worden. Allengs gingen de bezette landen gonzen van de geruchten. Een Engelse high-up, die beweerde dat hij het weten kon en dat het verhaal volstrekt waar is, vertelde mij eens het volgende:

‘Ergens in Londen staat een enorm groot gebouw met honderden kamers en in elke kamer zitten mannetjes en vrouwtjes geheimzinnig te doen. Het gebouw is in twee vleugels verdeeld. De ene helft weet beslist niet wat de andere helft uitvoert. Bar-mysterieus. Dezer dagen heeft een ministeriële commissie het geval onderzocht. De ene helft van de geheime mensjes verzint geruchten, die in de bezette gebieden moeten worden verspreid - en de andere helft, nog geheimzinniger, verzamelt langs allerlei geheime wegen de geruchten die in de bezette gebieden de ronde doen...’

45