Daar zaten wij, impressies over 'Londen '40-'45'

East End weigerde zich in paniek te laten jagen. Elke nacht vielen in die eindeloze achterbuurten nieuwe straten in elkaar. En elke ochtend kropen de bewoners uit de schuilkelders van de ondergrondse spoorweg, naar het daglicht. Ze keken een tikje verbouwereerd naar de bouwvallen van hun krotten. Ze schudden hun vuist tegen de neutrale blauwe hemel.

‘We can take it!’

Winston Churchill en zijn mensen wilden echter geen enkel risico. Stel je voor dat de Duitsers toch zouden landen. Rondom de drijvende klomp steenkool, die geografen Engeland en Schotland noemen, loerden de mijnen onder water op vermetele Duitsers. Bij de kust had de Marine grote tanks met benzine en olie en ander brandbaar spul onder water verborgen. Mocht de Wehrmacht proberen voet aan wal te zetten, dan was één druk op de knop voldoende. De tanks zouden openbarsten, de inhoud zou ontbranden en het Herrenvolk zou naar oud-Germaanse wijs door vlammen verteerd naar de Bierkneipe in het Walhalla opstijgen.

Voor het geval, dat er Duitsers ook door deze barrières zouden heenbre-ken, waren in het binnenland eenvoudige doch zeer afdoende verdedigingsmiddelen ingericht.

Nergens - nergens in heel Engeland, nergens van de noordpunt tot de zuidpunt - nergens was een wegwijzer te vinden. Ze waren opgeborgen. For the duration.

De Engelsen zeggen terecht dat hun wegen zijn aangelegd door de zwaaiende Engelse dronkaard. Toen de wegwijzers verdwenen waren, wisten alleen de inboorlingen uit de buurt heg en steg. Verder werd met kinderlijke hardnekkigheid elke aanduiding van plaatsnaam verwijderd van alle bakkerskarretjes, van alle garages, van alle melkwinkels, van alle stations, van alle postkantoren. Engeland werd binnen een week tijds een blinde landkaart. Steden en dorpen hadden geen namen meer, de slingerende wegen brachten iedereen in verwarring. Deze radicale maatregelen hebben inderdaad goed gewerkt. Een paar Duitse parachutisten, die kans gezien hadden op de grond te komen; hebben zo hopeloos gedwaald, dat ze zich bij een poli-tie-bureau meldden: ‘Bitte, wollen sie uns verhaften gefalligst.’

Iedere Britse burger kreeg een gedrukt stel tien geboden thuis bezorgd, waarin stond wat hij persoonlijk kon doen om een eventuele invasie te doen mislukken:

Gij zult geen fiets ’s nachts onbeheerd buiten laten staan.

Gij zult ’j avonds voordat gij V ter ruste begeeft, de rotor uit de motor van uw auto verwijderen. En zo voorts.

Engeland was gesloten en de sleutel was gebroken. Maar aan de andere kant van de Noordzee, in bezet Nederland, zeiden ze:

105