69
Bruno Bauer gericht opstel Zut Judenfrage, waarin hij kapitalisme en Jodendom vereenzelvigde en de oplossing van het Jodendom in de Christenwereld aanbeval. Daarna heeft hij aan de Joden nooit weer aandacht geschonken en men mag hem veel meer als een tegenstander dan als een vriend der Joden beschouwen.
Ferdinand Lassalle werd als Jood geboren en is het gebleven. In zijn jeugd had hij een bevlieging om de Joden te willen bevrijden. In zijn verder leven heeft hij zich met het Jodendom op geen enkele wijze bemoeid. Het eenige, dat hem er mede verbindt, is dat hij op het Joodsche kerkhof te Breslau, zijn geboortestad, begraven ligt.
Deze dingen wijzen er dus allerminst op, dat Marx en Lassalle, onderscheidenlijk grondleggers van het wetenschappelijk en het politiek socialisme, agenten zouden zijn geweest van een geheimzinnige Joodsche organisatie, beoogende de vernietiging van de Christelijke samenleving.
GROOTHEDEN DER SOCIAAL-DEMOCRATIE
Maar er is meer.
Onder de voornaamste figuren der sociaal-demo-cratie vindt men betrekkelijk weinig Joden. Engels, de Liebknechts, Bebel, Kautsky, Geusde, Jaurès,