Het kleine land en zijn groote schoonheid

een der schoonste landschappen binnen onze grenzen. Daar liggen tal van oude stadjes, alle opmerkelijk en lief: Groenloo, Lochem, Doesburg, Doetinchem, ’s Heerenberg, Dinxperloo, als in een grooten tuin van bosch, beemd, heuvel, heide en weide, doorsneden van kristallen beken en stroompjes: de Slinge, de Berkel, de Ruurloosche Beek. Al deze oude, kleine steden hebben hare kenmerkende merkwaardigheden en alle bezitten die eigenaardige, niet te beschrijven atmosfeer van voorname rust, van simpele vredigheid, van fijnen ouderdom, die de bijzondere aantrekkelijkheid van onze voormalige vestinkjes uitmaakt.

Zulke stadjes heeft Gelderland ook buiten de Graafschap: Nijkerk, Harderwijk met zijn oude buurtjes en poortjes aan de Zuiderzee. Hattem, een zeldzaam stukje schoonheid, Wage-ningen, gevlijd tegen zijn berg, Tiel, de Koningin van de Betuwe, ten troon aan den Waalstroom; het historische Bame-veld, waar de stoere toren nog staat als in Schaffelaars tijd, Kuilenburg, vol oude huizen en met een fraai stadhuis, Zalt-Bommel, besloten in een krans van beboomde wallen, boven welke de geweldige St. Maartenstoren uitrijst, als de statige beheerscher van de stad en haar rivier.

Vol van mooie steden is het schoone Gelderland, doch op zulke mag ook Overijsel bogen, op haar hoofdstad bovenal, met haar prachtige Sassenpoort, mooie oude Michaels-, Bethlehem-sche-, Broeren- en Waalsche kerken, tal van merkwaardige oude gebouwen en schoone 16de tot 18de eeuwsche gevels. Het beloop der oude omwalling is hier — een zeldzaam geval — geheel ongeschonden gebleven en van sommige bolwerken en singels heeft men fraaie wandelplaatsen gemaakt. Het stadsbeeld is op vele punten treffend, hier en daar zelfs bijzonder schilderachtig. Een frissche, levendige stad, vol herinneringen aan het verleden, vol van opwekkende activiteit daarnevens.    •

Anders, doch niet minder aantrekkelijk, is Kampen. Drie prachtige poorten, de Koornmarktspoort, de Broederpoort en de Cellebroederspoort, onderscheidenlijk uit de 14de en de 15de eeuw, benevens een merkwaardig halfrondeel, zijn er overgebleven van de oude stadsmuren. Daarnevens pralen twee 15de eeuwsche kerken, het 14de eeuwsche Stadhuis en dito Gruttershuis en de fraaie 17de eeuwsche toren. Lang gestrekt ligt de stad aan den IJsel, die hier breed en helder de Zuiderzee nadert; aan de landzijde de in boomrijke wandelplaatsen herschapen muren, met de breede Stadsgracht en de

42