Joods huwelijks- en echtscheidingsrecht

HUWELIJK

1. De vrouw betreedt het juridische domein, "resjoet", van haar man, hetgeen betekent dat zij alleen voor haar man sexueel is geoorloofd. Dit wil niet zeggen dat de vrouw een sexuele slavin van haar man wordt. Het zijn eerder concentrische cirkels waarin haar resjoet in de cirkel van haar man wordt geplaatst. Zij behoudt zelf de zeggenschap, onder anderen, over haar eigen sexualiteit tegenover haar man.¹ Zij wordt "ervah" voor alle andere mannen en geslachtsverkeer tussen haar en een van hen is overspel.

Dit is in wezen volgens de Talmoed de oorspronkelijke betekenis van het woord kidoesjien²; het wezen van deze handeling verbiedt haar voor alle andere mannen als ware zij "hekdesj" (geheiligd voorwerp)³. De status van de vrouw verandert alleen door ontbinding van het huwelijk, door de dood van de man of door echtscheiding, op welk moment zij haar vrijheid herkrijgt omdat haar eigen resjoet loskomt van die van haar (ex)man.

2. De lijst van "arayot"of verboden sexuele relaties wordt uitgebreid met de familieleden van haar man zoals vermeld in Leviticus 18 en 20. De nakomeling van zo'n verboden relatie, incestueus of overspelig, is een "mamzer".

3. Op het moment van de kidoesjien worden de regels van het zwagerhuwelijk (Jiboem) en de ontbinding daarvan (Chalitza) van kracht. Mocht de man overlijden dan kan zijn weduwe pas hertrouwen nadat haar zwager(s) een van deze rituelen heeft (hebben) voltrokken.

Alle andere juridische gevolgen van de kidoesjien, zoals de financiële, treden pas in werking na de nisoe'ien.

Kidoesjien is dus een juridische handeling die de persoonlijke status van de betrokken partijen verandert en hen onderwerpt aan de regels van overspel, arayot (verboden sexuele relaties) en mamzeroet (kinderen geboren uit verboden relaties). Met andere woorden, een Joods huwelijk

53

¹  Bij het schrijven over de verplichtingen en de rechten van de echtelieden zal ik dit uitgebreider beschrijven. Zie ook N. Rakover: "Coercion in Conjugal Relations", in Jewish Law and Current Legal Problems. Jerusalem 1984.

²  bKidd zb Tosafot s.v. "de'asar".

³  Zie Kahane, noot 55, p. 24 en p. 27.