1675-1875. De Synagoge der Portugeesch-Israelietische Gemeente te Amsterdam

xtv snede, het in- en u i t vv e n di g e der Synagoge, de Tebah en den Ilechal, opgeluisterd wordt, zjjn vele exemplaren in den wandel. In mijn exemplaar zijn de plaatjes door een vroegeren bezitter gekleurd. In een ander exemplaar, dat voor mij ligt, zijn bijgevoegd een ,platte grond” der vorige Talmoed-Torah-Synagoge en eene ui e e r uitvoe-rigc aftcekening van den grond der tegenwoordige Synagoge.

70)    Zooals 1njj uit eene aanteekening in een 'IIS. ,blijkt, schijnt aanvankelijk het plan bestaan te hebben, het gebouw op 10000 palen te doen rusten en de muren op zeven steen dikte te brengen, ten einde in dat geval al de pilaren te kunnen missen. liet gewelf zou dan koepelvormig zijn geworden en de vrouwen-galenjen zouden dan geen steun behoefd, maar als sluisdeuren in het vrije gehangen hebben. Om de mindere sierlijkheid bleef dit plan, dat niet veel kostbaarder dan het uitgevoerde zou g! werst zijn, rusten.

71)    Tot op 1600, in welk jaar onze .stadhouder Prins Willem III de Synagoge met een bezoek vereerde, waren deze kolommen van hout. Z. II. gaf daarover zijne bevreemding te kennen en toen hij van l’ar-nassim vernam, dat zij tot verkrijging van den beiioodigden steen te vergeefs bestellingen naar Duitschland en Italië hadden gedaan, maakte hij door zijne tussclienkomst hun den weg daartoe geniakk el ijk. De hout e 11 kolommen werden toen spoedig door stee 11 e 11 ver-vangen. Zie 1IS. Fhanco Mknues.

72)    Deze waren vroeger ter zijde der Synagoge langs do !luider-gracht en de Muiderstraat. Nu bevinden zich aldaar de gebouwen voor de Secretarie, woonhuizen, bergplaatsen, enz. Op de ״platte gronden'' vindt men de kolommen aangewezen, die de daken dezer galerijen schraagden.

73)    Boven dezen ingang (van buiten) staat in vergulde letters: בשנת ואני ברוב הכרך אבוא ביתך לפ׳ר. Waarschijnlijk heelt men deze spreuk met het jaartal f>432 geplaatst, 0111 den ïiaam Aboab er in te vereeuwigen.

74)    Zie Scuudt, J*d. MerckwürdigtsMten, Franc)'. u. Lcipz. 1714, 1, pag. 280 seijfp Wij bevelen de lezing dezer bladzijden, waarin ook menige onrechtvaardige beschuldiging tegen Christenen geslingerd wordt, ten zeerste aan.

75)    In het geheel 4 groote, 8 middelsoort en 13 kleinere kronen. De opgave by D. de Gastro Tartaz (voorrede tot de Nennoes) en Franco !Iendes, die daaruit schijnt geput te hebben, dat zij voor 800 kaarsen ingericht waren, is abusief. — Op de schilderij en plaat door ]?. of. IIoouhe, waarvan boven gesproken is, vindt men de twee liet dichtst bij den ingang hangend® kronen, geheel met 1 a m pions ingericht. (Ie-Bchieddö dat misschien 0111 tegen tocht te vrijwaren ?

De banken en muren, welke laatste op feesttijden niet kostbare goudlederen behangsels bedekt zijn, zoomede de vrouwen-galerijen, hebben afzonderlijke verlichting.