1675-1875. De Synagoge der Portugeesch-Israelietische Gemeente te Amsterdam

Manuels verloving met de dochter van Eerdinand en Isabella den hoogsten trap. Het noodlottig jaar 1497 was aangebroken, en de rampzaligen hadden op nieuw de keus tusschen den gedwongen doop en de uitzetting. Wrecder nog dan die van 1492 mag deze vervolging genoemd worden; want toen de scharen zich op aanwijzing der regeering in de haven van Lissabon tot vertrek gereed maakten, werd hun de inscheping onverhoeds belet endedoopmet geweld aan hen voltrokken. Was hun toestand als Schijn-Christenen nu vrij dragelijk en klommen zij onder begunstiging der regeering tot aanzienlijke posten en eercambten op, in 153ö zou de inquisitie, ook in Portugal ingevoerd, die het meer nog op de marranos *), ‘kan op de eigenlijke Joden gemunt had, hun weder nieuwe rampen komen bereiden. Even als hunne in Spanje terug geblevene broederen zagen zij vurig naar redding uit. Doch er moesten nog jaren verloopen, eer zij de plek zouden betreden, waar hun „eene zachte herbergzaamheid” verleend werd, waar de gulden zon der godsdienstvrijheid voor hen zou gloren.

Vijftien honderd negen en zeventig, en de Unie van Utrecht had het gezegend werk der kerkhervorming — de geloofsvrijheid — in deze Staten bezegeld. Eilips II was afgezworen en aan het Spaansch despotisme door de verstrooiing der geduchte „Armada” de nekslag toegebracht. Als een liefelijke toon klonk de mare daarvan den Nieuw-Christenen van het Iberische schiereiland in het oor,