Prof. TREUB's critiek op de sociaal-demokratie en het economisch standpunt der Vrijz.-demokratische partij

geheel niet spreken. Maar hun economisch program spreekt al even weinig duidelijk op het eene-, als op alle andere belangrijke punten, waar duidelijkheid eene eerste voorwaarde is. Onder de tegenwoordige formuleering, ook zoo-als die is uitgewerkt door den heer Treub, is zoo goed als alles te verstaan. En in hare algemeenheid opgevat, bestaat er dan ook geen onderscheid meer, tusschen het economisch willen der vrijzinnig-demokraten en dat van het overgroote deel der liberalen. Ja, zelfs de oud-liberalen zullen geen enkel principieel bezwaar kunnen hebben tegen zulk eene economische maatschappij-hervorming.

Er is geen ernstige strijd meer in liberalen boezem tegen staatsexploitatie van velerlei takken van openbaren dienst. Zelfs tegen de ..staatsexploitatie van de kolenmijnen in Limburg” verzetten zich indertijd maar weinigen hunner ernstig meer.

Dat „elke ontwikkelde maatschappij kent en moet kennen, naast elkaar: eigendom van den staat en zijne onder cleelen, eigendom van vereenigingen met allerlei doeleinden en eigendom van particulieren”, is weder eene van die professorale uitspraken, die even van dichterbij beschouwd, al even zoovele oppervlakkigheden in zich bevatten, als zij aan woorden rijk zijn. Want in de eerste plaats, weet ieder sociaal-demokraat het, dat geen enkele produktieperiode behoorlijk afgesloten is en zich uitgeleefd heeft, daar waar eene andere begon, maar dat dezen, zelfs hoe groot men ze ook neemt, steeds in elkander zijn geloopen. Maar dat bij die ontwikkeling der maatschappij, het particulier eigendom steeds aan het kortste eind heeft getrokken, is toch ook wel voor Prof. Treub een feit. Wat overigens ..het eigendom van vereenigingen met allerlei doeleinden” eigenlijk te beteekenen heeft,