Prof. TREUB's critiek op de sociaal-demokratie en het economisch standpunt der Vrijz.-demokratische partij

Maar bepalen wij ons nog een oogenblik tot die verhoo-ging der geldloonen. Zijn nu de reële loonsverlioogingen altijd werkelijke verbeteringen? Tegenwoordig „verwoont” alleen een arbeider, naar verhouding veel meer dan vroeger. Deze arbeider w^xeet dat wel, een professor in de economie hoeft dat niet te weten.

Een Amsterdams ch timmerman of typograaf met een gemiddeld inkomen van f 13, verwoont f 2,50 minstens, één vijfde van zijn loon. Een onderzoek naar de verhouding tusschen inkomens en huurprijzen heeft doen zien, dat in Breslau van de inkomens tot aan 600 mark per jaar, 28,7 proc. wordt verslonden alleen aan huishuur; in Dresden 26,8 0.

Dat de klassenstrijd dan ook zoo afneemt bewijst de praktijk nergens. Overal zijn werkstakingen aan de orde van den dag en het zijn nog niet eens, voor het grootste deel kampen om verbetering. In Duitschland waren in 1898, een uitstekend jaar voor de industrie, 58 proc. der werkstakingen, verdedigende bewegingen.

En wat zegt de professor wel van de patroonsvereeni-gingen, de „zwarte lijsten” tegen stakende werklieden; het op de straat zetten van de voormannen der vakver-eenigingen, enz. enz.? Ook geen klassenstrijd?

Prof. Bücher zeide reeds in 1894 in de „Verein für Sozialpolitik:”

„Het naastliggende gevolg van de vorming van Kartells is steeds en overal eene geweldige versterking van de machtspositie der ondernemers in den strijd om de arbeidsvoorwaarden. In eene gekartel-leerde industrie staan de gezamenlijke ondernemers. ¹

¹

Zie Prof. Rerkner: „die Arbeiterfrage1897.