Prof. TREUB's critiek op de sociaal-demokratie en het economisch standpunt der Vrijz.-demokratische partij

men, al is het dan ook met het doel de sociaal-demokra-tie als eene onmogelijkheid voor te stellen, — een doel waarvoor alle middelen geheiligd schijnen te zijn, — een paar grepen doet in de lichtzijden die het kapitalistisch stelsel voor den arbeiders gebracht heeft, zonder de schaduwzijden weer te geven, dan doet men precies hetzelfde, als die economen van voor vijftig jaarterug deden.

Waarom geen woord van een ander kenmerk der kapitalistische produktiewijze, de moderne huisindustrie, zoo eng verbonden aan de moderne sweatinguitbuiting. Komaan, heer professor, ook deze tiert welig. In Duitschland komen op de 1000 personen 82,9 arbeiders en arbeidsters in de huisindustrie voor, in Saksen alleen: 263,8 op de duizend; in Saksen-Meiningen: 102; in Reusz: 147,1; in Swarzburg-Sonderhausen: 158,4. *)

In Zwitserland, naar berekeningen van Ad. Braun 100,000 personen of 19 proc. der geheele bevolking. In Londen arbeidden in 1888 van de 20,000 kleeder-makers 15,000 in de huisindustrie, onder de meest ellendige arbeidsvoorwaarden.

Van de loonen die in de huisindustrie worden betaald, zegt Prof. Heinrich Herkner, in zijn „Arbeiterfrage” dan ook:

„Bij den druk, die door de concurrentie van de fabrieksnijverheid uitgeoefend w^Tordt, zijn de loonen in de huisindustrie, zóó laag, dat zelfs de zwakste en ziekelijkste familievaders mede moeten arbeiden, om zelfs maar het noocldruftigste bestaan

1) Zie Art. „Hausindustrievan Prof. Werner-Sombart, Hand Wörterbuch der Staatswissenschaften van Prof. Conrad, Lexis etc.