Jean Jaurès

gezindheid over hetzelfde onderwerp, namelijk Deschanel, de tegenwoordige president van de Kamer.

Maar toch waren de gezichtspunten van Jaurès reeds veel socialer en moderner dan die van zijn toenmaligen geestverwant, zoodat zijn rede de aandacht trok van den overzichtschrijver van de ,,Revue Sodalis te”, Gustave Rouanet, toen reeds een bekend socialist, die later Jaurès’ beste vriend is geworden. Deze schreef:

,,Bravo, mijnheer Jaurès; ziedaar een goede en gezonde politiek. Maar weet wel dat, als gij met uwe inzichten nog één stap verder doet, gij dan onmiddellijk in de „uiterste linkerzijde” van de Kamer terecht komt, te midden van de socialistische groep!”

En Rouanet hoopte dat Jaurès, aldus voortgaande, welhaast „een van de onzen” zou worden. Nu, zoo heel lang heeft het niet geduurd, of die verwachting werd vervuld.

In twee redevoeringen, die Jaurès nog heeft gehouden in datzelfde zittingsjaar, in de maanden Juni en Juli, over mij nwerkers aangelegenheden, toonde hij ook reeds het juiste begrip te hebben van de beteekenis der vakorganisatie onder de kapitalistische verhoudingen.

In lijnrechte tegenstelling met het echt oud-liberale gebazel, dat in den parlementairen kring, waartoe Jaurès toen nog kon gerekend worden, schering en inslag was, namelijk dat de arbeider immers vrij is om te doen en te laten wat hij wil, te werken of ook niet te werken, als de voor waarden hem niet aanstaan, stelde Jaurès deze inderdaad socialistische waarheid: ,,De arbeider, die een weinigje heeft overgespaard, waardoor hij verzekerd is tegen den dag van morgen en overmorgen, kan over zijn loon onderhandelen, maar zoodra de honger zijn huis is binnengetreden, dan moet hij zich overgeven!”

En bewonderend sprak hij van de „machtige organisaties der vrije en solidaire arbeiders”. Aldus bleek hij toen reeds bezig zich ook praktisch in socialistische richting te ontwikkelen.

Bij de verkiezingen van 1889 werd Jaurès’ mandaat niet hernieuwd. Maar hij was intusschen voor de zaak van het socialisme gewonnen. En toen hij 20 Januari 1893 zijn wederintrede in de Kamer deed, was dat als 'socialistisch afgevaardigde van het distrikt Albi.