Karl Marx en zijne voorgangers

— 268 —

„Deze oorspronkelijke akkumulatie, speelt in de staathuishoudkunde dezelfde rol, die de zondenval speelt in de theologie. Adam beet in den appel en daardoor kwam de zonde over het menschelijk geslacht! Hare oorsprong wordt ons verklaard, doordien zij ons, als eene anecdote uit het verleden wordt verteld. In een lang vervlogen tijd, bestond er aan den eenen kant, eene vlijtige, intellegente en vóór alles, eene spaarzame élite, en aan den anderen kant, eene luierende, al het hunne en meer dan dat, verbrassende troep schooierds. De legende van de theologische zondeval, vertelt ons alleen maar, hoe de mensch ertoe verdoemd werd, zijn brood in ’t zweet zijns aanschijns te moeten eten, de historie van de economische zondeval evenwel, onthult ons, hoe er lieden zijn, die ook d&t niet noodig hebben. Het komt echter op ’t zelfde neer. Maar zoo zou het dan gekomen zijn, dat de eersten, rijkdom konden akkumuleeren, en de laatsten ten slotte niets meer overhadden dan hun eigen huid. En van af deze zondeval, dateert de armoede van de groote massa, die altijd nog, ondanks al haren arbeid, niets te verkoopen heeft als zichzelve, nevens den rijkdom der weinigen, die voortdurend aangroeit, alhoewel dezen reeds

lang opgehouden hebben te arbeiden”----

„Geld en waren, zijn niet a priori kapitaal, evenzoomin als produktie- en levensmiddelen. Zij moeten tot kapitaal worden omgezet Deze verandering zelve, kan slechts geschieden onder bepaalde omstandigheden, die zich daarheen toespitsen, dat tweeërlei zeer verschillende soorten van warenbezitters, elkander moeten tegemoet- en met elkander in contakt moeten komen; aan de eene zijde eigenaren van geld, produktie- en levensmiddelen, — want het geldt, de in hun bezit zijnde som van waarden weder tot waarde te maken, door middel van den aankoop van vreemde arbeidskracht, — aan den anderen kant vrije arbeiders, verkoopers van de eigen arbeidskracht en daardoor verkoopers van arbeid. Vrije arbeiders in dien dubbelen zin, dat zij, noch zelven onmiddellijk behooren tot de produktiemiddelen, zooals slaven, lijfeigenen etc., noch de produktiemiddelen hén toebehooren, zooals bij den het eigenbedrijf voerenden boer enz. dit het geval is. Zij moeten daarvan los en leeg zijn. Met deze polarisatie (vaststelling der beide polen) van de warenmarkt, zijn de grondvoorwaarden voor de kapitalistische produktie-wijze gegeven. De kapitaalverhouding, stelt de scheiding van de arbeiders en hun eigendom aan de verwerkelijkingsvoorwaarden van den arbeid, op den voorgrond. Zoodra de kapitalistische productiewijze eenmaal op eigen beenen staat, is deze scheiding niet alleen aanwezig, maar reproduceert zij zich telkens weder, op steeds uitgebreider schaal. Het proces dat de kapitaalverhouding