Karl Marx en zijne voorgangers

— 246 —

„In elk land geldt een zekere gemiddelde intensiteit van den arbeid, beneden waarvan de arbeid, die bij de produktie eener waar méér dan den maatschappelijk-noodwendigen tijd verbruikt, er daarvandaan, niet als arbeid van normale kwaliteit kan gelden. Slechts een, boven de nationale doorsnede zich verheffende graad van intensiteit, verandert in een bepaald land de maat van de waarde, door den enkelen duur van den arbeidstijd. De middengraad van intensiteit van den arbeid, wisselt af van land tot land; zij is hier grooter, daar kleiner. Deze nationale doorsneden, vormen daarvandaan eene ontwikkelingstrap, welker maat-éénheid, de doorsneê-éénheid van den universeelen arbeid is. Vergeleken met de minder intensieve, produceert alzoo de meer intensieve nationale arbeid, in denzelfden tijd méér waarde, die

zich dus in méér geld uitdrukt.”.....

„In de mate waarin in een land de kapitalistische produktie-wjjze ontwikkeld is, in diezelfde mate, verheffen zich daar ook de nationale intensiteit en produktieviteit van den arbeid, boven het internationale niveau. De verschillende quanta waren van denzelfden soort, die in de verschillende landen, onder gelijken arbeidstijd voortgebracht worden, hebben aldus ongelijke internationale waarde, die zich in verschillende prijzen uitdrukt, d. w. z. elk naar de internationale waarde van de verschillende geldsommen. De relatieve waarde van het geld, zal dus kleiner zijn, bij de natie met een ontwikkelde kapitalistische produktiewijze, dan bij die met een minder ontwikkelde. Hieruit volgt dus, dat het nominale arbeidsloon, het aequivalent van de arbeidskracht uitgedrukt in geld, eveneens hooger zal zijn bij de eerste natie, dan bij de laatste; wat geensdeels nog zeggen wil, dat dit als werkelijk loon geldt, d. w. z. als de, voor den arbeider ter beschikking gestelde hoeveelheid levensmiddelen.