Karl Marx en zijne voorgangers

118

Heiden hadden een tijdschrift gegrondvest de „Hallische Jahr-bücher” genaamd, waarin Köppen over historie en historische figuren schreef, en Bauer zijnen strijd tegen de orthodoxie met groote scherpte streed.

In ’tjaar 1841 promoveerde Marx dan, als doktor in de phi-losophie aan de Hoogeschool te Jena, met eene dissertatie: ,.Over de philosophie van Epikurus”, welke dissertatie toen niet in het licht is verschenen. Zijn voornemen om zich te Bonn als privaatdocent te vestigen, liet hij weldra varen. De wijze toch. waarop de minister Eichhom zijnen viiend Bauer behandelde, lokte een vrij man, zooals Marx zich dit voelde, allesbehalve aan om zijn nek onder den pruisischen censuur te krommen.

Spoedig daarna krijgt Marx, het was in 1842, de leiding van de radikale „Fheinische zeitnng”, waaraan hij vooaf reeds had medegewerkt. Onder de medewerkers dier dagen aan dit blad, dat in Keulen verscheen, en aan de belangen der politiek, handel en nijverheid dienstbaar was gemaakt, telde men de besten onder de Hegelsche „jongeren” als: Bnmo Bauer, Köppen, Nauwerk, Max Stiner, Oeorg Jurg, Mozes Hesz. Hermann Püttmann en den dichter en literator Oeorg Hern-egh.

In de opstellen in dat blad door hem geplaatst., staat Mare nog geheel op het standpunt van de radikale Hegelianen, die uit zuiver ideologische, vooröpgestelde meeningen hunne conclusiën trokken; maar ook reeds, een echo van het fransche socialisme deden hooren. In een polemiek uit die dagen, zeide hij reeds: De „Rheinische zeitung”, die de communistische denkbeelden, in hunne huidige gestalte geen verwerkelijking kan voorspellen ... zal deze ideën aan eene grondige critiek onderwerpen. Dat evenwel de geschriften van P. Leroux, V. Considérant en voor alles, de scherpzinnige werken van P. J. Proudhon niet door invallen van het oogen-blik kunnen worden bestreden, maar na lange en diepgaande studieën kunnen worden gecritiseerd .... is onze vaste overtuiging .... „Op praktische pogingen van communisme, Jtan men met kanonnen antwoorden, zoodra zij gevaarlijk worden ; maar ideën, die zich meester maken van onze intelligentie, die onze gezindheid veroveren, waaraan het verstand ons geweten gaat kluisteren, dat zijn ketens, waaraan men zich niet onttrekt, zonder zijn hart te verscheuren; dat zijn demonen, welke de mensch slechts overwinnen kan, doordien hij zich eraan onderwerpt.”

De 28'^itl' Januari van ’t jaar 1843, in hetzelfde jaar waarin Marx in het huwelijk trad met Jenny von Westphalen, kwam