Tussen hemel en aarde

intellectuelen op hol gebracht. Maar u zult me moeten toegeven, dat de boeren van de Vicomte en van mijnheer de Chasalles geen Voltaire hebben gelezen. Neen heren, ik zal u zeggen wat Frankrijk heeft verwoest. De vraatzucht der konijnen, mijne heren!³ Mijnheer de Chasalles haalde zijn schouders op, prikte voorzichtig zijn konijn in de rug en reikte de pook over aan de Vautoer-Tombelles, de ci-devant rechter van Nantes. Toen strekte hij enige malen zijn arm. ‘Ieder zijn beurt,’ sprak hij. De rechter boog zich toegewijd over het braadstuk je, dat hier en daar al lichtbruin roosterde. Zijn neuspunt sidderde, tersluiks ving hij een druppel vleesnat op zijn vingertop en likte, uiterlijk keurend en proevend maar inwendig genietend met iedere vezel van tong en verhemelte. De Vautour-Tombelles had nog de tijd meegemaakt, toen men verdachten insloot in een cel naast de keuken en hen daar liet hongeren tot ze bekenden. Hij had die methode zelfs liever toegepast dan de pijnbank, ze was hem niet alleen beschaafder, maar ook doeltreffender gebleken. Hij begreep nu de oorzaak.

‘De konijnen dan, mijne heren,⁵ doceerde de Abbé, ‘eten bij voorkeur malse jonge spruiten. En wie verbouwt de kool en de wortelen? Dat doet de boerin, nietwaar? En welke vrouw verdraagt het om zich de groente voor de neus te zien wegknabbelen zodra ze uit haar keuken naar buiten kijkt? Als de adel zijn boeren had toegestaan om de konijnen van het erf weg te schieten, zouden de geneugten van het boerse huwelijk niet zijn vergald door humeurige echtgenoten en zou de revolutie zich hebben beperkt tot Parijs. Alle ontevredenheid begint in bed, mijne heren. Geloof me, ik weet bij ervaring...⁵

25