't Brokkenhuis

van alle geweld. Wij idealisten zeggen Jezus niet na, dat alle geweld uit den booze is. Ons éigen woord luidt:

Geweld is het wapen van den geestlooze.

—    Bill, pak ’r beet, pruttelde Milders zacht. Ze maakt je voor een beest uit.

—    Ik kan dat heele volkie toch niet slachten, fluisterde Bill terug.

Milders beschouwde hij min of meer als een oprecht raadgever, schoon hij hem om zijn vermeende vechtmanie bijwijlen aanzag voor een aangekleeden wilde.

—    Het gelooven in idealen en het werken ervóór is het zuiverste en het allermooiste dat in een mensch leeft, ging Rosa onverdroten voort. Haar tanig, geel gezicht bloosde mosgroen, van aandoening en geestdrift. En, het gelooven in en het werken vóór een samenleving van elkaar waarachtig-minnende menschen, doet ons eigen gewichtigheid wat minder tellen. Het voorbereiden der toekomstmaatschappij eischt zóóveel zelfverloochening, dat daardoor alleen al de idealist zich vér heft boven den gewonen, in alles berustenden mensch.

Milders wilde zich al weer gekscheerend tegenover Rosa stellen, maar Barrèl was hem voor. Nu de rust om het schaakbord eenmaal was verbroken, volgde hij met graagte het discours, in de veronderstelling, dat het door allen even ernstig werd gevoerd.

—    Als de mensch zichzelf uitschakelt als de voor hém gewichtigste persoonlijkheid en eigen wezen volkomen verloochent terwille der verre toekomst, wat blijft er dan over van de uitleving van den individu? vroeg hij schuchter.

—    Goed gezien en goed gezegd! riep Milders uit. Als Bill zich niet gekrenkt voelt door zijn nederlaag, dan kan hij in sublieme vriendschap van Roosbergen zich toch volkomen uitleven. Maar, als-ie een revanche-match vermijdt uit gemak-

239