Om de macht

—    Wat heb je daar nu aan? weervroeg ze, met minachting in haar stem. Ik heb meestal vrienden gehad onder officieren en twee ervan waren van adel. En arbeiders blijven arbeiders. Is U dus Hollander? vroeg ze dan, met meer belangstelling. Naar Holland had ik vroeger wel willen gaan, maar toen kon het niet.

—    Wat zegt U dat minachtend. Lacht U liever nog eens.

—    Waarom zoo opeens? vroeg ze verbaasd.

—    Om mij een plezier te doen. Straks lachte U eventjes en toen vond ik Uw gezicht veel liever. Ik zie graag dat een meisje lacht. Zonder natuurlijke opgeruimdheid vind ik een meisje incompleet.

—    Mij ook?

—    Natuurlijk niet. U kan wel lachen, maar U wilt het niet.

—    Men kan toch maar niet lachen zonder reden of aanleiding. En als een mensch altijd vol ernstige gedachten is, leert ie het lachen wel af.

—    Ernstige gedachten? Kom nou. Wélke bijvoorbeeld?

—    Wélke? herhaalde ze verwonderd en keek hem aan.

Nu zag ze dat de scherts van zijn gelaat was vervaagd en dat zijn oogen met innige belangstelling in de hare staarden. En toen, zonder te begrijpen hoe ze daar ineens toe kwam, vertelde ze met stille stem de geschiedenis van haar vriendschap met Hans Kerd, den vliegofficier, die zoo ongelukkig den dood vond. Maar, daar het reeds zoo lang geleden plaats vond en hun vriendschap gedurende dien tijd door haar herinneringen was veredeld en verreind, werd haar geschiedenis de verheerlijking van een jongen held en hun verhouding, een grootendeels onwaarschijnlijke roman.

Aanvankelijk luisterde Max met zijn gebaar van geroutineerd redenaar, waarmee hij op vergaderingen zijn debaters in verwarring placht te brengen. Maar zoodra hij zich daarvan bewust werd, voelde hij het als een onwaardige houding tegenover dat meisje, dat hem, den vreemde, haar vertrouwen schonk, al waren haar woorden dan ook opgesmukt. En toen, zonder er bij te denken, gaf hij zich, al luisterend, aan haar over, met heel de rest van het idealisme, dat hem eens begeesterd en vervuld had, zonder dat zijn geoefend opmerkingsvermogen doorhad, dat ze slechts toegaf aan een opwelling, den vreemdeling gewichtig toe te schijnen.

De overblijfselen van zijn vroeger verlangen, het leed aller menschen als zijn eigen aan te voelen en te dragen, die in het diepst van zijn wezen waren teruggedrongen, welden in hem op, naar de bovenste lagen van zijn gevoel. Daardoor maakte hij zich gedurende eenige oogen-blikken geheel vrij van alle kansberekeningen en overwegingen, die, sinds hij carrière maakte in de Arbeidersbeweging, den vroegeren mensch en idealist in hem verjaagd hadden. Onder haar zacht, monotoon vertellen werd hij weer jong, zoo jong als dat meisje zelve, zoo

6