Om de macht

ders, nam hij zich voor, daar volstrekt van af te zien, om bij de link-schen, in Chemnitz, een goeden indruk achter te laten. Er werd echter over het gebeurde, in de vergadering, geen woord gesproken, doch hem werd gelast binnen vier en twintig uur de stad te verlaten. Daar deze in staat van beleg was verklaard, kon hij zich niet beroepen op zijn voorrechten als attaché van het Internationaal Verbond. Hij spoorde drie uur later naar Dresden en van daar naar Praag.

Een week daarna kwam hij in Nürnberg aan. Reeds bij zijn eerste bezoek aan de Frankische Tagepost, het partijblad, bleek hem dat de oneenigheid tusschen de rechtsche en linksche leiders, in Beieren, nog grooter was dan in Saksen. In Nürnberg en München waren zij in meerderheid conservatief. De weinige, bekende, radicale leiders stonden bovendien onder voortdurend politie-toezicht, hetgeen voor de rechtschen een reden te meer was, eiken omgang met hen te mijden. De redacteur, dien hij sprak, vertelde hem dat de linkschen zelfs onder elkaar wantrouwend waren, uit vrees voor de politie en de rechtsch-radicale organisaties. Hij raadde hem dan ook dringend aan, zijn verblijf in Beieren als vacantie te beschouwen en alle verzoeningspogingen na te laten, daar deze hem slechts moeilijkheden zouden kunnen bezorgen.

In München ging hij er het eerst op af, de linksche leiders te ontmoeten. De redactie van de Frankische Tagepost had hem eenige adressen verschaft en die zocht hij zoo spoedig mogelijk op. Hij was zich er wel van bewust dat hij, tot nog toe, weinig succès had behaald, in zijn hoedanigheid van attaché van het Internationaal Verbond. Als hij niet maakte dat daar spoedig een gunstige ommekeer in kwam, zouden de chefs in Holland hem misschien terug roepen en een ondergeschikt baantje geven of zelfs ontslaan. De mogelijkheid daarvan kon hij zich niet indenken, zonder groote ongerustheid te voelen, ten opzichte van Gertrud. Wat moest er van haar terecht komen, drong zich dan aan hem op, als hij voor goed naar Holland ging en haar weer aan haar lot overliet?

De radicalen, in München, bleken voor hem onbereikbaar te zijn. Wanneer hij er een aan huis bezocht, gaven zijn huisgenooten in den regel voor dat hij uit de stad was, of zelfs het land had verlaten. Dergelijke antwoorden kreeg hij ook, als hij een partijblad bezocht en naar een bekend, rechtsgezind, leider informeerde. Het scheen hem toe dat in München, vooral in de Arbeidersbeweging, iedereen èlk ander wantrouwde, en hèm nog meer dan elkaar. Eindelijk gelukte het hem een cabaret te ontdekken, waar revolutionnaire dichters hun spotverzen voordroegen en radicalen wel tezamen kwamen. Hij kwam er nu eenige malen achtereen en slaagde er in kennis te maken met eenigen der jonge gasten. Toen hij echter met dezen over de Arbeidersbeweging wilde praten, sloten ze zich geheel op en zinspeelden op de politie. Daaruit be-