Om de macht

zijn chef hem dat niet opgedragen, zou hij toch meteen maar naar Chemnitz gaan en de stakers vragen of hij hun in eenig opzicht kon bijstaan. In Holland had hij nog nooit een staking meegemaakt, maar altijd had hij zoo’n strijd beschouwd, als de oorlog voor den beroepssoldaat. Indien het hem mocht gelukken, eenigszins tot het slagen van dezen mijnwerkersstrijd bij te dragen, dacht hij, zouden de leiders van beide richtingen, in Duitschland, hem spoedig met andere oogen aanzien en het voortaan wel laten, hem voor een domkop en bemoeial uit te maken. Wellicht ook waren de mijnwerkers op goed geluk, zonder een bepaald plan en zonder kundige leiders, in staking gegaan en dan kwam hij net van pas, om, in naam van het Internationaal Verbond, zich aan hun hoofd te plaatsen.

Dien nacht sliep hij bijna niet, van, hem overstelpende, energie. Het was hem, of deze staking bijtijds uitgebroken was, om hem voor het eerst het kruit van den klassenstrijd te doen ruiken, om hem in de gelegenheid te stellen, zijn gaven te openbaren en zich voor de oogen van het geheele Internationaal Verbond verdienstelijk te maken. Deze staking zou, door zijn initiatief, strenge discipline en onverzettelijk optreden, gewonnen worden en daarvoor zou hem eer worden bewezen, door de gansche, internationale partij- en arbeiderspers. Hij herinnerde zich den eenigen, humoristischen en realistisch-zuiveren, stakingsroman, dien hij ooit had gelezen en nam zich voor, hem bij zijn werk in Chemnitz als handleiding te beschouwen, om den strijd, aldaar, tot een zoo spoedig en gunstig mogelijk resultaat te leiden.

Toen hij er den volgenden dag aankwam, bleek hem dra dat de stakers niet slechts doof waren voor zijn aanbieding, hen te helpen, maar zich zelfs wantrouwend en, spoedig, vijandig tegenover hem stelden. De meesten van hen behoorden tot de linksche richting in de Arbeidersweging, welke het Amsterdamsch Internationaal Verbond beschouwde als een instituut van de Burgerij. Toen dan ook de weinige rechtsche bestuurders het parool gaven, weer aan het werk te gaan, beweerden de radicalen in het openbaar dat zij daartoe instructie hadden ontvangen van Branders. De arbeiders, die in tijden van staking nog minder denkcapa-citeit hebben dan gewoonlijk, werden nu woedend op hem, scholden hem voor verrader en bourgeois en wilden hem in een vergadering te lijf. Alleen doordat vrij spoedig de politie het lokaal bezette, gelukte het hem te ontkomen, zonder meer letsel dan een paar builen en een bloedneus.

In zijn hotel vond hij een telegram van Van Berghem, zijn chef aan het Verbond, nagezonden uit Leipzig. Daarin werd hem streng verboden naar Chemnitz te gaan en opgedragen Praag aan te doen, om een reorganisatie-congres bij te wonen. Nauwelijks had hij het gelezen, of hij ontving bevel zich aan het Politie-Presidium te vervoegen. Denkend dat men zijn oordeel zou vragen over een vervolging van zijn aanran-

7°