saties werden bediend door dezelfde hefboomen, gehanteerd door dezelfde groep menschen. Hij gehoorzaamde dan ook de bevelen van de leiders der partij nauwgezet, hoewel het Verbond zijn salaris betaalde. Echter wist hij voor dezen keer heel stellig, dat dit de eenige houding was, die hij kon aannemen. Het was hem bekend dat het Vakverbond de Partij een leening van een millioen gulden had toegezegd, voor het Dagblad, op voorwaarde dat het de Partij zou gelukken, een even groote leening in het buitenland te plaatsen. Nu meende hij, door bij te dragen tot het plaatsen van die buitenlandsche leening, het Partijbestuur in Holland een bewijs te geven van zijn vorderingen in de financieele politiek. En juist deze studie kon hem zeer van nut zijn, voor zijn promotie, in de Partij. Deze overweging had hem ertoe geleid, dien ochtend nog een aantal argumenten en gereede antwoorden op papier te ontwerpen en uit het hoofd te leeren, inplaats van aanstonds naar Gertrud te gaan, wat hij liever had gedaan. Hij was nu klaar, de conferentie tot een gunstig resultaat te brengen. Bij zijn binnenkomen geloofde hij echter al aan de houding van zijn oude bekenden te kunnen zien, dat die moeite overbodig was. Blijkbaar hadden zij al, buiten zijn bemoeienis om, tot het plaatsen van het gevraagd bedrag besloten.
— U hebt immers een volmacht tot teekenen bij U, Genosse Branders? vroeg Steinherr, met welwillend basgeluid.
— Och wat, volmacht, interrumpeerde Levy, nog steeds uit zijn humeur, omdat hij buiten de besprekingen was gehouden. Volmacht of géén volmacht, ze krijgen het geld natuurlijk. En, ze zullen het er wel éven gauw en nutteloos doorheen brengen als al onze vorige leeningen.
Max hield zich, als hoorde hij niet wat Levy zei en maakte zijn tasch open. Hij overhandigde Steinherr een brief.
— Deze ontving ik van het Partijbestuur. Volgens punt drie van deze overeenkomst krijgt de „Vorwarts”, na de reorganisatie van ons Dagblad, de vrije beschikking over tien kolom per week. Ook kan Uw Partij een gedelegeerd lid in den raad van toezicht aanwijzen.
— Staat dat in ons formulier óók, Gartner? vroeg Levy, met ongeduldig gebaar zijn horloge te voorschijn halend. Kan Lise me niet even een kop koffie brengen?
— Eén oogenblik maar, de zaak is dadelijk in orde. Ja, inderdaad, die voorwaarden hadden wij gesteld en aanvankelijk had Holland er eenige bezwaren tegen. Heb nu nog één minuutje geduld, Genosse Branders hoeft alleen maar te teekenen. Je blijft toch zeker óók een kop koffie drinken?
Max schudde het hoofd. Nu hem bleek dat hij feitelijk overbodig was, ging hij liefst zoo spoedig mogelijk weg. Gartner nam het formulier, dat Steinherr hem gegeven had, uit zijn lade en liet het Branders lezen. Deze maakte meteen een machinale beweging naar zijn vulpen,
26