Om de macht

in de val liep, na jaren praktijk in de Arbeidersbeweging. Wat zouden lui als Van Berghem en Kaufmann, al die doorgewinterde ratten, een pret hebben, als hun verteld werd dat hij een heelen middag en avond had zitten trekkebekken, met zoo’n sluw Berlijnsch straatvogeltje. Hij moest werkelijk alles doen, om het terrein terug te winnen en zijn figuur te redden.

—    Zoo, is dat de kwestie, zei hij nu, met geforceerde onverschilligheid. Ja, geldnood kan een mensch het leven vreeselijk zuur maken. Ik kan me best indenken, dat je dan geen vroolijk gezicht kan zetten. En, willen je ouders niet over de brug komen? Ik hoop tenminste dat je ze nog hebt. Of, vroeg hij, ietwat weifelend, zit het er thuis niet aan?

Gertrud trok de schouders op.

—    Misschien wel, maar dan moet ik zeggen waar ik het voor noodig heb.

—    Nu? vroeg hij, verwonderd.

—    Dat doè ik niet en dat kin ik niet!

Plots klonk haar stem luid en driftig, als verweerde ze zich tegen een onuitstaanbaren drang. Ze was boos; op zichzelf, omdat zij zich, naar haar toescheen geheel zonder resultaat, jegens een vreemde had laten gaan; op hem, wijl hij haar wellicht in zijn binnenste uitlachte.

Haar driftige uitval verwekte in Max opnieuw twijfel, of hij haar wel goed begrepen had; het scheen hem toe dat ze boos was, omdat hij blijk gaf haar niet te gelooven. Dan moest hij zich toch in haar vergist hebben, dacht hij. Hij nam haar hand in de zijne, waarop ze hem haar gezicht toewendde. Opnieuw voelde hij zich van ontroering bevangen.

—    Het valt me moeilijk me zoo uit te drukken, dat je, zonder misverstaan, begrijpt wat ik bedoel, begon hij, op gevoeligen toon. Natuurlijk ken je me niet, beschouw je me misschien louter als een nieuwsgierig mensch. Maar het werk, waar ik me aan geef, heeft tot doel het leven van alle menschen mooier en gelukkiger te maken. Dat werk wordt verricht door een groot verbond, dat afdeelingen heeft over de heele wereld en daar ben ik zooveel als reizend bediende van. Eigenlijk ben ik dus een gewone loopknecht in die zaak en ontvang salaris voor mijn diensten. Daarom verkeer ik zelf maar weinig in de mogelijkheid persoonlijk menschen te helpen. Ik ben er te arm voor, en door enkelingen bij te staan, verandert men aan den alge-meenen toestand toch niets. Maar dat neemt niet weg dat ik jou wel graag uit je beroerdigheid wil helpen.

Kom er nu eens eerlijk voor uit, waar heb je geld voor noodig? Doe nu eens net of we elkaar al jaren kennen en zeg wat je op ’t hart hebt. Niemand luistert ons af, dus kunnen we over alles wat ons io