Plattelandjes

doet de goede kunstenaar niet'. Het al te zeer toevallige, de al te exceptionele verwikkelingen, de al te schrille tegenstellingen, welke het leven biedt, is voor de kunst, die toch het leven beeldt, onbruikbaar. Zo zou ik nooit in een boek willen gebruiken, wat ik verleden week zag, toen ik, uit Den Haag teruggekeerd, na een kort oponthoud in Amsterdam mijn weg vervolgde naar het Platteland, want... het was zo'n echt goedkoop contrast! Het was namelijk vóóraan de gevangenisauto en er achter een geweldige luxelimousine, vol dames en heren, vol koffers en bont, die gingen denkelijk naar het zuiden of naar de bergen toe... Ziet u, de literatuur versmaadt zulke contrasten, maar het leven creëert ze, vooral op het plein voor het Centraal Station! Ze reden vlak achter elkaar en hielden vlak achter elkaar ook stil... Gaat het u in zulke gevallen als mij? Vindt u ook, dat men de man, die er uitkomt, niet uit nieuwsgierigheid aanstaren moet, doch liever het hoofd afwenden? Ik vind dit zeer zeker, nog meer sinds de walgelijke tonelen bij het proces van Landru⁹ — maar... ik kan het niet laten. Er gaat een sombere attractie van de 'dievenwagen' uit, die ik ook maar weer niet analyseren zal.

En een duveltje duwde mij in de lendenen en schoof mij vooruit, en datzelfde duveltje wendde mijn hoofd en ik zag uit het diepe duister van de lange, donkere wagen te voorschijn komen de bruin-geklede man met de donkerrosse snor en onder neergeslagen ogen de zenuwlach van trieste bravour... en vlak achter hem de heren en dames met koffers en shawls en bont, die het gelukkig te druk hadden om op hem te letten, en het plein vol zon en wind en rappe mensen...

Het stroomde achter de groep - een lange blauwe veldwachter aan weerszijden van de kleine, dikke bruingeklede man - de vestibule in, de kant van Haarlem-Zaandam, tot aan de controle toe, mijn eigen weg was door de laatste ingangsdeur, aan de overzijde, waar de loketten 'Hilversum-Breukelen' zijn. En wat ik toen plotseling zag, op het onverwachtst, vlak bij mij staan... afzonderlijk uit

6z