Plattelandjes

zen door, en lopen was, van Laren af, de boodschap.

Om tot vlak bij het dorp gezelschap te hebben, verliet ik de grote weg voor een voetpad over de hei, menend daar wel weg te weten. Maar weet eens de weg, in vroege, donkere avond, tussen allemaal eendere sneeuwen glooiingen, onder een hemel, die je niet ziet, die maar gestadig losse, vochtige vlokken voor je en op je neervallen laat, vindt eens weggetjes die er niet meer zijn, herken eens heggetjes en hekjes onherkenbaar vermomd, weggemoffeld in sneeuw en donkerte. Voor mij uit, op spaarzame afstanden, gouden lichtknoppen in een flauwgelijnde tekening van wit en zwart, de eerste huizen van het dorp... Hoe het toen kwam en hoe het toen kon dat ik zo dichtbij toch nog het verkeerde zijpad ingeslagen en niet in, maar blijkbaar achter het slapende dorp om in de bleke, lege akkers terechtgekomen ben, ik wist het niet toen en ik weet het niet nu...

Men merkt niet dadelijk, dat men verdwaalt, vooral niet, als men zeker van zijn zaak meende te wezen. Zeker, men is verkeerd gelopen, te veel naar links gegaan, niets eenvoudiger dus dan zo meteen, bij het eerste zijpad, of desnoods dwars over, rechtsaan te houden... men is er op voorbereid aan het verkeerde eind het dorp weer binnen te komen, langs een omweg het huis te bereiken, men wordt een plotseling verlangen naar dat huis gewaar, waar de huisgenoten zijn en de gasten en de kinderen, waar de kerstboom wacht en het feestelijke, warme eten, men gaat wat harder, wat gejaagder lopen, om gauw weer van dat alles deel te zijn... Maar als men dan, aldoor rechtshoudend, het dorp niet dichterbij komen, maar verder wijken ziet, de gouden punten achter de zwarte vlakken doven, de tekening van wit-en-zwart, van huis en hooiberg flauwe trekken, teloor gaan in de donkerte, dan breekt zonder overgang de felste ontsteltenis in klamme droppen het voorhoofd uit en stilstaand, sidderend luisterend in de volslagen eenzaamheid, de suizende stilte hoort men niets dan het eigen hart als een stormklok binnen in de borst.

Eenmaal begrepen hebbend, dat ik bezig was te verdolen in de witte, wijde nachtelijke velden, kon ik eerst geen stap meer doen,

37