Reina nieuwsgierig vorsend naar Ab tegenover haar aan tafel, maar hij hield, half-geërgerd, half-verlegen, de ogen neer op zijn bord. 'Is meneer Bordewijk zo'n vrouwenhater?'
'Zó erg niet...' antwoordde Gu Velsing voor zijn vriend, zoetsappig beleefd.
'Ik kan er anders best tegen hoor!' bleef ze uitdagen. 'Sommige vrouwen willen Strindberg niet lezen —, ik lees alles, al is het nog zo erg. Strindberg lees ik... en Nietzsche en Schopenhauer en Weininger.' Kinderlijk pralend somde ze de geweldige namen op en Marianne voelde zich ineens, in plaats van half, dubbel zo oud als de ander.
Mevrouw Beelaerts gaf in een blik aan haar zoon duidelijk te kennen dat het beuzelig gesprek haar reeds verveelde, Ab Bordewijk werd nog verlegener en nog geërgerder, Gu Velsing glimlachte, maar dorst niet weer namens de ander spreken, Evert tuurde laatdunkend en strak op de omgekeerde lepel in het lege bord.
'Jawel, jawel...' ging oom Everard op Reina's woorden in, 'die soort vrouwenhaterij kennen we! Zulke onwetenschappelijke, overdreven uitingen zijn eerder een reclame voor de vrouw maar er zijn ook andere...' hij lachte nog, doch er kwam al iets scherps in zijn scherts... 'andere beschouwingen... waar u nu waarschijnlijk weer minder van op de hoogte bent... minder pikant... maar moeilijker te weerleggen... U kent waarschijnlijk niet Auguste Comte's Philosophie Positive...T
'Wat een grof geschut... èn wat een antiek!' fluisterde Lex tot Marianne.
'Nu juist...' betoogde oom Everard verder, een pasteitje van de schotel nemend, 'dat dacht ik ook al... en die scheldt niet op de vrouw, - schelden is altijd onwetenschappelijk, daar moetje weer filosofen voor hebben - die bewijst eenvoudig haar verstandelijke inferioriteit... uit de anatomie... uit de anatomie van de hersenen... en als iets eenmaal bewezen is, wetenschappelijk bewezen is, dan kan er eigenlijk niet eens meer over geredeneerd worden...'
'Auguste Comte is trouwens de enige niet...' vond Ab Bordewijk goed in het midden te brengen, nu het gesprek die ernstige
33