Hedendaags fetisjisme

heid’ kan hieraan niets meer veranderen, de verdeling alleen al in ‘vaderlandse’ en ‘algemene’ geschiedenis is een absurditeit. Denken we ons eens dat de botanie begon met een indeling in ‘onze bloemen’ en ‘hun bloemen’, de geologie met ‘vaderlandse’ en ‘algemene’ gesteenten, of dat de zoölogie de bijen onderscheidde in ‘jouw bijen’ en ‘mijn bijen'.

Niet alleen de politieke geschiedenis, ook de cultuurhistorie is van dit zuurdesem der redeloosheid doortrokken. Nooit zal men tot wezenlijk begrip kunnen komen, zolang men voortgaat de geschiedenis van een kudde als een continuïteit van geestelijk gebeuren te beschouwen. In de elkaar opvolgende gezindheden en zienswijzen, die de wezenlijke zelfonderscheidingen des Absoluten in hun eeuwig veranderen en eeuwig overeenstemmen representeren, gelijk in Prometheus uitvoerig is aangetoond, zien we steeds de zedelijke en intellectuele ‘avant-garde’ van alle nationaliteiten tezamenkomen. Deze behoren bij elkaar, maar ze behoren niet bij de rest van de Kudde. Niets is dus onzinniger dan dat bijvoorbeeld de hedendaagse Duitser zich de ‘nakomeling’ van Kant en Goethe noemt en waant. Op geen enkele wijze, in geen enkele zin is er verband tussen zijn geest en hun geest. Alles is hier fictie en schijn, voortvloeiend uit de dwaasheid, die in een kudde een wezenlijke eenheid en een wezenlijke continuïteit wil zien.

Zo vindt dan weer de eerder als ‘fundamenteel begripstekort’ aangeduide neiging tot foutieve groepering (de drift naar de onderscheiding, gepaard aan het onvermogen om wezenlijk te onderscheiden) haar duidelijkste verschijning in de valse groeperingen van het nationalisme.

De collectieve eigendunk —de uitverkorenheidsfictie is geenszins een specifiek joodse hebbelijkheid, denk aan de ‘God van Nederland’ — was eeuwenlang zo zeer elks vanzelfsprekend ideaal, dat een derde mogelijkheid tussen het ‘our country, right or wrong’ en het ‘vuigste landverraad’ niet denkbaar scheen. Krachtens een eerder en elders door mij beschreven ontwikkelingsgang moest dit veranderen, toen de mensen leerden, een rechtsgrond voor hun daden te begeren, doch diezelfde ontwikkelingsgang geeft duidelijk te zien, hoe die behoefte aan gronden verwordt tot een behoefte aan frasen, waar-

63