Hedendaags fetisjisme

geerde niet, hij wist eenvoudig niet wat de ander bedoelde. De naam ‘Reading’ was voor hem één ondeelbaar geheel —uit te spreken als ‘Rieding’ — waarin hij de ea-klank niet als een struikelblok onderscheidde en dit lijkt te krasser, omdat die klank zo vaak als ‘e’ wordt uitgesproken. Personen met een gering onderscheidingsvermogen kunnen dan ook geen uit-spraakfouten corrigeren, en reeds bij geringe afwijkingen in de uitspraak de vreemdeling die hun taal spreekt, niet verstaan, omdat ze in de verhanselde woorden de klanken die tot verwarring aanleiding geven, niet onderscheiden. Toch ondervindt ieder die drukproeven corrigeert, iets overeenkomstigs, wanneer hij stuit op een woord, dat er bij eerste aanblik vrijwel onherkenbaar uitziet en waarin bij nader toezien blijkt een enkele letter te zijn verzet of weggelaten: Pinkster voor Pinkstier, berien voor breien, aritst voor artist, poenen voor openen, geen-spioncerd voor gepensioneerd etc. Hij ziet dit niet gauwer, omdat hij in het woord de letters niet meer onderscheidt: ze zijn met elkaar vergroeid.

Een eigenaardige vergroeiing is ook nog die van de letter met de incidentele, maar geijkte uitspraak. Kinderen hebben de gewoonte, voor de grap Frans en Engels als Hollands te lezen. ‘Let me take you to your happy home’. Men zal dan opmerken dat ze toch ‘me’ als mi uitspreken, en ‘happy’ als heppie omdat ze de e en de a niet meer als Hollandse, maar als Engelse letters begrijpen. Zo zullen ze ook het Franse ‘nous’ en ‘vous’ als noe en voe blijven uitspreken, omdat ze, in Franse woorden, de ou eenvoudig niet herkennen als de Hollandse klank van mouw en vrouw, en de s aan het eind niet zien als de s in mes en kus.

Het onvermogen om de samenstellende delen van een uitdrukking te (onder)scheiden en naar cis te veranderen (vervoegen, verbuigen, vervangen, in het algemeen ordenen of cogi-tare) treedt karakteristiek bij onontwikkelden op.

Mij zelf is het overkomen, dat de voorzitter van een vereniging mij aldus inleidde: ‘Mevr. C. v. B. zal zo vrij zijn, hier vanavond een voordracht te houden.’

‘Zo vrij zijn’ drukte in die kring eenvoudig en alleen een voornemen uit. Een juffrouw, tot huishoudster in een grote inrichting benoemd, vertelde vol trots, dat iemand haar had ge-

142