Hedendaags fetisjisme

en Cissy, — hoe plat daarentegen Guussie, Janssie en Krissie.

In een provinciaal blaadje stond onlangs te lezen: Tot dusver is er met zachtheid opgetreden, voortaan echter zal er opgetreden worden. Voor de man die het schreef, had het tweede ‘optreden’ een zo geheel andere expressie dan het eerste, dat de herhaling zonder kwalificatie hem zelfs niet opviel. Hij meende een ander woord te hebben gebruikt.

‘Fijn’ is soms een gewoon zakelijk woord: slijp een fijne punt aan je potlood, —soms een pretentieus intellectuelenwoord ‘een fijne vent’, — terwijl in sommige gevallen ‘fijn’ alleen in de volkstaal gebruikt wordt: ‘wij hadden eerst fijn gespeeld en kregen toen elk een fijne bal gehakt’. Dit zou een Amsterdams volkskind in het relaas van een dagje-uit schrijven. En telkens krijgt men van het woord een andere indruk.

‘Hier heb je mijn hele stamboom als hamer, dat is beter dan een stuk mahoniehout.’ Zo zegt in Sheridans School for Scandal de losbol tot de geïmproviseerde afslager. Het duurt altijd even, eer men de grap vat en ‘stamboom’ overbrengt van perkamenten rol naar boom als houtmassa. Ik heb het (linnen-) goed gemerkt. Ik heb het goed gemerkt, dat hij haar sloeg. Heerlijke rechten, heerlijke vruchten. Hoe gedistingeerd is Prinses Maud, hoe plat een ‘maut’ haring. Het windje beroerde de lelie. Wat is dat een beroerde boel. Tussen andere maatschappijen werd ook de ‘Kalis Bagger’ genoemd. Het zag er volmaakt Indisch uit. Het beduidt intussen een baggeronderneming van de firma Kalis. Hetzelfde met Annamolen (Andamanen) dat de naam van een molen bleek. Vaak ook ziet men in ‘de dagen van Olim’, Olim met een hoofdletter geschreven, hoewel het woord Latijn is en ‘weleer’ betekent. Door de associatie met Soliman etc. houdt men het echter voor een Oosterse eigennaam en waant zich te Bagdad. Ik heb iemand gekend, die ‘Ariman’ en ‘Ormoez’ steeds bleek te hebben verwisseld en die nu in Ormoez een boosaardige en in Ariman een lieflijke klank hoorde. Hoe stuitend zou het klinken, als men van een mens ‘afmaken’ sprak, —toch is ‘afmaken’ feitelijk een eufemisme, dat niets gruwelijks uitdrukt. Een thema afmaken klinkt dan ook heel gewoon.

Tegenwoordig bestaat de gewoonte, in dameskranten en

138