Hedendaags fetisjisme

Buiten menselijke wil, buiten individueel begrip om, zouden zich dan, gelijk ‘natuurwetten’, de processen der taalontwikkeling voltrokken hebben.

Is dit ooit zo geweest? Het laat zich moeilijk vaststellen. Zo goed als van mensenrassen spreekt men ook wel van taalrassen, men onderscheidt er dan in hoofdzaak drie en wel: isolerende, agglutinerende en flecterende. De talen van het eerste ras bestaan uitsluitend uit eenlettergrepige woorden en heten daarom ook monosyllabische; de waarde van elk woord wordt bepaald door zijn plaats in de volzin, zoals de waarde van elk cijfer door zijn plaats in een getal — bij die van het tweede ras nemen de woorden voor- en achtervoegsels aan, zonder daarmee te vergroeien — bij die van het derde, waartoe de Indo-Germaanse taalfamilie behoort, vergroeien woord en toevoegsels volkomen.

Of deze indeling gegrond is, vermag ik niet te beoordelen. Slechts herinner ik aan het woord van Finot: Zoveel antropologische systemen, zoveel verschillende indelingen.

Doch hoe dit zij, één ding is duidelijk. Noch de mensenrasverevening en mensenrasvermenging, noch de taalrasverevening en taalrasvermenging kunnen ooit hun eigen beloop hebben gehad. Van meet af aan moeten nationalisme, aristocratisme, klerikalisme, hetzij afzonderlijk, hetzij in vereniging, regelend, storend opgetreden zijn. Want het collectief bestaan ligt in het collectief distinctief (‘er is geen ander zijn dan anders-zijn’). Zoals Nietzsche het uitdrukt: ‘Leben könnte kein Volk, dafl nicht erst schatzte, will es sich aber erhalten, so darf es nicht schatzen, wie der Nachbar schatzt.’ Het noodwendige en nood-wendig-redeloze beide der collectieve distinctieven, ligt hierin uitgedrukt.

En welk een kostbaar distinctief is de Taal, in de dubbele functie van grensbepaling en bindmiddel. Zonder taal immers geen ... Sjibbolet!

Nog immer gaat de wens naar eigen collectief bestaan dan ook natuurlijkerwijs vergezeld van de wens naar een eigen taal. Nationalisme en provincialisme niet alleen, maar ook collectivisme op alle mogelijke andere grondslag, trachten zich zonder uitzondering uit te drukken in een eigen taal. De Taal is gans het Volk!

°7