Er is geen gisteren, er is geen morgen

kip en fruit en dadels en noten. De rest, als die er was, borg grootvader op in het geldkistje en wanneer hij het deksel dichtklapte knikte hij éénmaal. Innig tevreden omdat voor iedereen het zijne in huis was.

Francina liep naar de deur. Ze draaide een beetje met haar gatje, een van haar troefkaarten. En ik zag Chaim haar nakijken met een blik die een tweede kleinkind inhield. De huidige vrouwenmode is gericht op overbevolking.

‘Kom je niet zo laat thuis, Charles. Je weet, vanavond komen de Vredenoords.’

‘Ik ben op tijd, ik ben op tijd,’ riep mijn Chaim gedienstig.

De dompteuse verliet de kooi. Chaim zal gehoorzaam zijn kunstjes vertonen. Vanavond.

Ik sloeg de raad van de Engel des Heren in de wind. Wanneer hij weer eens naast me komt lopen, zal ik hem dat verklaren. Als hij Francina had weggezonden, voordat ik kwam, dan zou ik gehoorzaam zijn geweest. Nu zei ik: ‘Waarom heeft je vrouw iets tegen de naam Chaim?’

‘Ach vader, we leven niet meer in Ur der Chaldeeën. Het klinkt een beetje vreemd voor onze vrienden. En waarom dat joodse stempel?’ antwoordde hij geërgerd.

‘Al was je helemaal niet gestempeld, je bent een jood en je blijft het tot in de dood.’

‘Vader, wat is nu eigenlijk een jood? Wat is een christen?’

‘Ja, ja, ik weet dat je nu gaat zeggen, dat God alleen mensen schiep en dat die mensen zich zelf in hokjes hebben geplaatst. Een hokje voor de blanke, een hokje voor de neger, een hokje voor de Maleier.’

29