Tirtsa

„Is Hebreeuws moeilijk?" vroeg Channa in benauwd Duits.

„Makkelijker dan iedere andere taal," zei Tirtsa in 't Hebreeuws, met de eenzijdigheid van een kind, dat van haar geboorte af niets anders gesproken had.

Ja, dat was de eerste moeilijkheid geweest: die van de taal. Maar dat was lang niet de grootste moeilijkheid, want als je van *s ochtends vroeg tot ’s avonds bij ’t naar bed gaan een taal hoort, en je bent jong en je onthoudt daardoor makkelijk nieuwe dingen, dan versta je een taal na een week, en je spreekt hem na een maand. Zo ging het Channa tenminste, en ze had het daarin heel wat gemakkelijker dan haar moeder, die haar zuster had weergevonden en de taal uit hun jeugd met haar sprak, en die bovendien lang niet zo in de leer-leeftijd meer was als Channa. Het was goed voor Channa dat ze geen Engels verstond, want een mondjevol Engels leerde Tirtsa bij R’oevén, en dan zou er toch nog een tweede kans zijn om samen te praten, buiten het Hebreeuws. Nu moest ze zich wel aan Hebreeuws houden.

Maar de grote moeilijkheid was, dat Channa nog niets van het leven in de kibboets begreep: dat alles gelijk-op gedeeld werd en dat niemand van plan was haar, — juist M&r, — te kort te doen. Ze was wantrouwig, en juist als ze bijna iets begon te begrijpen van hoe het hier toeging, kwam er weer een klein geval dat haar wantrouwen wekte.

Ze wou haar vuile kleren niet aan Edna geven voor de wasserij, omdat ze bang was ze nooit terug te krijgen. Haar winterkleren die ze zeker nog in geen vier maanden zou kunnen gebruiken, — want de zomer was al in volle gang, en in het zomer-half-jaar viel er nooit regen en was de hitte het enige, waartegen je je moest beschermen, — stopte ze onder de matras van haar bed, liever dan ze door Edna te laten schoonmaken en weg bergen. Edna liet haar gaan; dat had ze met R’oevén overlegd. Alleen bracht het veel extra werk voor Channa mee, die de kleren telkens moest schoonmaken en luchten.

Langzamerhand, toen ze zag, dat de andere kinderen hun vuile kleren in zakken naar de wasserij brachten en dat ze telkens schone

30