Tirtsa

ouder. Ze mocht mee naar de eetzaal, al had ze zelf al met de kinderen gegeten, en daar, in de drukte van grote mensen, die aten, of die al gegeten hadden en in de eetzaal bleven om de krant te lezen, te breien, naar de radio te luisteren, die in een hoek stond, besprekingen voor het werk en het auto-verkeer van de volgende dag te houden of gewoon maar met elkaar te kletsen, — daar groeide ze ongemerkt mee op tot een chawéra. Ze kende al zolang ze zich herinneren kon die kluwen mensen rondom de man en de de vrouw, die een half jaar lang iedere avond het werk voor de volgende dag te regelen hadden; de leiders van een tak van bedrijf stonden er omheen om te zeggen, hoeveel paar handen ze morgen nodig hadden; de werkers zelf stonden er omheen om te horen, waar ze morgen zouden werken, — al kwam dat later op de avond ook wel aan de muur te lezen, — of om te zeggen, dat de dokter hem verboden had, de eerste dagen bukkend werk te doen, of dat hij morgen uitgestuurd werd naar de stad en dus voor het werk thuis niet meetelde. Tirtsa kon zich het leven zonder de drukte van de eetzaal niet voorstellen, net zo min als ze zich de vrijdagavond kon voorstellen zonder de lange tafels, die wit gedekt waren, zonder de bloemen en de kaarsen en zonder de schoon en netjes aangeklede chawériem en chawérot. Ze kon zich het leven niet voorstellen zonder de geluiden, die ze van klein kind af gehoord had: het trillende gezoem van de tractor, het gestamp van de wasmachines in de wasserij, het gekwetter van de vogels, het gekakel van de kippen, het geloei van de koeien in de stal, het gebalk van het ezeltje, en 's nachts, buiten de kibboets, het gehuil van de jakhalzen. Ze kon zich het leven niet voorstellen zonder modder in de winter en stekende zon in de zomer, zonder rotsige paadjes, met uitstekende stenen die ze tot in ’t donker van buiten kende, zonder kisten vol producten achter de keuken, zonder werkende, werkende, werkende vaders en moeders en jongere mensen, zonder velden en tuinen en visvijvers, en zonder, in de diepte en de verte, de zee, hardblauw bij zonnig weer, groengrijs als er nevel hing, zwart als er storm stond en zilver bij volle maan. Zonder het te weten hield ze van de eetzaal, de vrijdagavond, de geluiden en de dingen.

25