Napoleons laatste levensjaren

NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN

had de Montholon meer dan één reden om te doen, zooals hij heeft gedaan.

Eén der motieven is hoogst-waarschijnlijk geweest, dat de Montholon — om Gourgoud, die hem wilde helpen en geholpen heeft (daartoe in staat gesteld door de hooge betrekkingen, die hij toen bekleedde: hij was intusschen o. a. Pair de France geworden) uit zijn gevangenschap te Ham los te komen, een wederdienst te bewijzen — het nu een geschikte gelegenheid vond, terwijl hij het schandelijke van hun twisten op Longwood kon verzwijgen en toch het vertrek van Gourgaud (er moest toch immers een reden voor zijn) kon vermelden — diens naam van den smet te zuiveren, die er nog altijd op was blijven kleven. Zeker is, dat op hst moment het spreken over een missie geen kwaad meer voor Gourgaud kon. Hij bekleedde een hooge betrekking en alle getuigen, die zouden kunnen tegenspreken, dat er een missie bestaan heeft, waren gestorven. Alleen de Montholon en Gourgaud waren overgebleven!

En om de uitvinding van die missie te versterken, bedenkt de Montholon een instructie, die — wanneer men haar nauwkeurig nagaat — een stuk blijkt te zijn van alle belang ontbloot; met vermelding van een onvolledig adres; met aanwijzingen, die te naïef zijn (zooals het verbergen van de brieven in de schoenzolen, terwijl de ballingen op St. Helena al lang en zooveel zij wilden op een andere wijze brieven naar Europa verzonden) dan dat men er ook maar één oogenblik geloof aan zou kunnen slaan, dat die van een man als Napoleon afkomstig zouden kunnen zijn. En ook de brief van de Montholon aan Gourgaud met de waarschuwing, toch vooral voorzichtig te zijn en die tevens over de geld-kwestie handelt, draagt alle sporen — vooral, wanneer men de data met den inhoud van het Journal zelf en met die van andere stukken vergelijkt — valsch te zijn en pas na den dood van den Keizer tusschen de papieren en het Journal van Gourgaud te zijn gevoegd en is waarschijnlijk alleen geschreven, om te doen zien, dat Bertrand buiten de samen-sprekingen op Longwood is gehouden, waardoor de missie is tot stand gekomen en om alle tegen-beweringen, die er misschien van Bertrand zouden kunnen komen wanneer het ware van de knoeierij zou ontdekt worden, reeds bij voorbaat te niet te doen.

En ook bewijst het verslag van de expeditie in het jaar 1840, om het overschot van Napoleon naar Frankrijk over te bren-