Napoleons laatste levensjaren

NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN

onderworpen, zonder onderscheid beschouwd zal worden als een aanslag op de algemeene veiligheid en dat ieder, die zich aan een dergelijke inbreuk schuldig maakt, langs den wettigen weg in beschuldiging zal worden gesteld en vervolgd zal worden.”

Niet alleen, dat alles bij het oude bleef en dat alles op den vroegeren weg voortging, maar Engeland vond, door deze artikelen, tevens de gelegenheid om strenger op St.-Helena op te treden. De mogelijkheid om iets ten gunste van Napoleon te doen, was voor altijd afgesneden.

Om het vreemde, tegenstrijdige, verraderlijke en niet te kwa-lificeeren gedrag van Gourgaud te verklaren, te vergoelijken en goed te praten, heeft men lange jaren aan het verhaal willen gelooven, dat achter zijn weggaan van St.-Helena en zijn doen en laten daarna, een intrigue zat. Hij zou namelijk door Napoleon met de zending belast zijn geweest om in Europa bekend te maken, welk ellendig bestaan deze op St.-Helena leidde, om op die manier verzachting en verandering te verkrijgen in de behandeling, die hij onderging. In de laatste jaren nu, is — vooral door Fr. Masson — bewezen, dat die zending niet anders dan een legende is, dat zulk een zending nooit bestaan heeft en dat alle stukken en bescheiden, die zouden moeten bewijzen, dat er wèl sprake van een missie is geweest, valsch zijn en pas veel later tusschen de papieren van Gourgaud zijn ingevoegd.

Om het plan van Napoleon beter te doen slagen — zeggen zij, die verdedigen, dat zulk een zending bestaan heeft — zou Gourgaud in zijn Journal — voornamelijk in het laatste gedeelte — de feiten en gebeurtenissen (zooals de twisten met Napoleon, zijn ruzies met de Montholon enz.) overdreven en in een éénzijdig licht hebben voorgesteld. Immers, alles moest zoodanig geschieden, dat de argwaan van Hudson Lowe — wanneer Gourgaud verlof vroeg om St. Helena te verlaten — niet zou worden gewekt. Er moest een reden zijn, waarom hij naar Europa wilde terugkeeren. Men wist op Longwood, dat Hudson Lowe — vóór hij Las Cases van St. Helena had laten vertrekken — al diens papieren en ook zijn Mémorial had doorgelezen en men kon wel vermoeden, dat hetzelfde met het Journal van Gourgaud het geval zou zijn. Het Journal moest dus in een toon en met vermelding van zulke feiten worden geschreven, die het begrijpelijk deden zijn, dat de schrijver het leven op St. Helena niet langer meer kon verdragen. Daarom werd het misverstand tusschen Gourgaud en de Montholon