Napoleons laatste levensjaren

NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN

bre des députés: „Messieurs, Napoléon n’est plus. Nous récla-mons ses cendres. L’honneur de la France exige cette restitu-tion, et ce que 1’honneur de la France exige sera accompli. Elle ne peut souffrir que Celui qui fut son chef, que Celui qu’elle salua du nom de Grand et du titre d’Empereur demeure comme un trophée aux mains des étrangers, et que chaque Anglais puisse dire en montrant un insolent monument: „Voila 1’Empereurdes Francais.”

Was hij tot andere inzichten omtrent zijn vroeger gedrag gekomen ? Of waren er politieke of baatzuchtige redenen, die hem zóó deden handelen ? In alle geval kon hij toen nog niet weten, dat Walter Scott in 1827 zijn uitlatingen op St. Helena en te Londen aan het licht zou brengen.

Intusschen was het kwaad geschied! In October kwam het congres der geallieerde vorsten te Aken bijeen. Las Cases was steeds, met onvermoeiden ijver, bezig geweest alles ten gunste van Napoleon te bewegen; hij had brieven geschreven aan de verschillende vorsten, regeeringen en hooggeplaatste personen, aan familie-leden van den Keizer, aan ieder, die hij maar kon vermoeden, dat hem zou kunnen behulpzaam zijn om het lot van Napoleon te verzachten.” „Je m’étais donné, heeft hij geschreven, tous les soins pour qu’ils se trou-vassent entourés, assaillis de sollicitations et de lumières. J’avais écrit a Marie-Louise; j’étais chargé de présenter aux souverains une lettre de Madame mère, tous les autres parents devaient agir de leur cöté, et j’avais moi-même soigneusement réuni, pour chacun des souverains, tous les documents authentiques existant et tracé une note relative, incluse dans une lettre adres-sée a eux-mêmes. II n’est pas jusqu’a Lord Castlereagh, auquel je ne crusse devoir la communiquer a son titre de représentant du roi d’Angleterre.” Niets heeft kunnen helpen! Tegenover alles wat er op het congres ten gunste van een lotsverandering en lots-verbetering van Napoleon ter sprake werd gebracht; tegenover het schrijven van Madame mère; tegenover alle argumenten en bewijzen, dat er naar verandering en verzachting moest worden gestreefd, wijl het leven van den Keizer, onder het régime waaronder hij gedwongen was te leven, gevaar liep, stelde de afgevaardigde van de Engelsche regeering, de vertegenwoordiger van den Engelschen koning, Lord Castlereagh, de verhalen en mededeelingen van Gour-gaud, van een der meest-vertrouwde volgelingen en vrienden