Napoleons laatste levensjaren

68    NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN

hij veel, zoo niet alles had te danken, als door zijn plichtsgevoel. Hij toch was een plicht-mensch bij uitnemendheid! Na den dood van Duroc door Napoleon tot diens opvolger, tot grand marechal en intendant van zijn Huis, benoemd, werd hij spoedig de vertrouwde van den Keizer en toonde zich in zijn nieuwe werkkring van een nauwkeurigheid en een nauwgezetheid, die zich evenmin in de schittering van het hof in de Tuileriën als later op Elba en daarna op St. Helena — waar de hofhouding nog slechts een armzalige afspiegeling van de vroegere pracht en grootheid vertoonde — verloochende, hoeveel moeite het hem ook in den beginne kostte, zich er in te schikken en van zijn verplichtingen op de hoogte te komen. Vreemd en ongewoon toch, was zijn nieuwe werkkring geheel voor hem. Nooit had hij dermate voortdurend aan het hof en in de omgeving van den Keizer geleefd.

Zijn oorspronkelijke opleiding was voor civiel ingenieur geweest, doch hij had zijn burger-betrekking, gedurende de Revolutie, voor een militaire verwisseld en had dienst genomen bij het genie-corps, waar hij een aanstelling tot luitenant had gekregen. Hoewel zijn militaire bekwaamheden veel bij die van ingenieur ten achter stonden, onderscheidde hij zich toch, door zijn moedig gedrag en door zijn optreden in de veldslagen, die hij meemaakte en in de verschillende graden, die hij bekleedde, zoowel bij het leger in Italië als bij de expeditie in Egypte, zoo-dat hij een snelle promotie maakte. Na drie jaar kapitein te zijn geweest, kwam hij als brigade-generaal uit Egypte terug. Na den slag bij Austerlitz benoemde de Keizer hem tot zijn aide de camp. In 1807 divisie-generaal geworden, nam hij deel aan den slag bij Friedland, verdiende door zijn ingenieurs- en genie-werk bij Aspern den titel van „comte” en werd in 1811 tot gouverneur van Illyrië benoemd. Ook nam hij een werkzaam aandeel aan de veldtochten van 1812 en 1813. Hij volgde den Keizer naar Elba, waar hij de eenige was, aan wien Napoleon zijn plannen vertrouwde en meedeelde omtrent- zijn terugkeer naar Frankrijk. En nadat Napoleon afstand van de regeering had gedaan, ging hij, zonder ook maar even te aarzelen — misschien droeg het feit, dat z’n naam op de lijst der „vogelvrij” verklaarden voorkwam, tot een zekere hoogte bij tot het nemen van dit besluit — met hem naar St. Helena, waar hij, niettegenstaande het voortdurend drijven en klagen van zijn vrouw — ook zij behoorde onder hen, die in Rochefort den Keizer aan-