Napoleons laatste levensjaren

38 NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN

onder de papieren en bescheiden, die over Napolion en diens gevolg handelden en die hij aan admiraal Cockburn had overhandigd, geraakt en was hij op die manier aan boord van de Northumberland gekomen. Het was deze brief, die Kapitein Maitland zoo had doen schrikken en beangst doen zijn voor een ontsnapping van Napoleon, dat hij tot het volgende incident aanleiding gaf. Toen Las Cases namelijk aan boord van de Bellerophon bezig was alles voor de komst van Napoleon in gereedheid te brengen, had Maitland hem met zijn zoon alleen in zijn kamer achter gelaten, en was even weg gegaan om eenige bevelen te geven. Plotseling komt hij in angstige haast weer binnen en roept met een verschrikt gelaat en een bevende stem, dat hij zich bedrogen had en bedrogen was. Immers, terwijl hij zich van een vaartuig ontdeed om Gourgaud naar Engeland over te brengen en terwijl hij bezig was met hem, Las Cases, te onderhandelen, vernam hij op eens, dat Napoleo'n ontsnapt was, waardoor hij in een aller-ellendigste positie tegenover zijn regeering kwam te staan. Las Cases echter stelde hem gerust door hem te zeggen, dat hij — een paar uur later dan die ontsnapping zou hebben plaats gehad — Napoleon nog had gesproken!”

Kapitein Maitland heeft later beweerd, dat hij ter goeder trouw is geweest, maar het is wel merkwaardig, dat — waar zijn verhaal van de inscheping van Napoleon op de Bellerophon geheel overeen komt met wat Las Cases daarvan in zijn Mémorial meedeelt — hij alleen op dat punt een andere lezing heeft. „Vier jaar, nadat het Mémorial voor het eerst het licht heeft gezien, en tien jaar na de gebeurtenis zelf, schrijft Las Cases, in een noot bij een latere uitgave, heeft Kapitein Maitland een verhaal uitgegeven van de inscheping en het verblijf van Napoleon aan boord van zijn schip. Terwijl hij op alle punten met wat in het Mémorial staat overeenkomt, is het wel merkwaardig, dat hij op dat ééne punt, namelijk de goede trouw waarmee hij tegenover ons zou gehandeld hebben, van wie men zich met alle geweld meester wilde maken, verschilt.” Niet slechts Las Cases echter, maar ook andere — waaronder de latere minister van Justitie en garde des sceaux M. Barthe — hebben bewezen, dat de handelwijze van kapitein Maitland toen ter tijd, den toets van een eerlijke critiek niet kan doorstaan. Trouwens het gezegde tot Las Cases over de ontsnapping van Napoleon, is al een moeilijk te weerleggen bewijs. Een versterking van dit bewijs vindt men in de bladzijden van het Mémorial, waar Las