Napoleons laatste levensjaren

NAPOLEONS LAATSTE LEVENSJAREN    33

onder anderen uit wat Napoleon op een avond te St. Helena zou hebben gezegd, namelijk dat: „Les Anglais sont vraiment des gens d’une trempe supérieure a la nötre .., Si j’avais eu une armée anglaise, j’aurais conquis le monde; j’en aurais fait le tour sans qu’elle fut demoralisée. Si j’avais été 1’homme du choix des Anglais, comme je 1’ai été du choix des Franqais en 1815, j’aurais pu perdre dix batailles de Waterloo avant d’avoir perdu une voix dans ta Législature, un soldat dans mes rangs. J’aurais fini par gagner la partie.” ')

Napoleon liet nu een brief door den Grand Maréchal aan den Prefect van Marine schrijven met het verzoek hem toe te staan een parlementair naar den Engelschen kruiser te zenden. Wanneer door dezen daarin is toegestemd, begeven zich den 10‘^lon Juli de Duc de Rovigo en Las Cases naar Kapitein Maitland, den commandant van de Bellerophon, met een brief waarin Napoleon vraagt of hem iets bekend is omtrent het vrijgeleide, dat hem door de Engelsche regeering zou worden verschaft en of de Engelsche Regeering er zich tegen zou verzetten, dat hij zich naar Amerika zou begeven. Kapitein Maitland beantwoordde dit schrijven met een brief, waarin hij meedeelde, dat hij de plannen van zijn regeering niet wist, maar dat hij — waar Engeland en Frankrijk met elkaar in oorlog verkeerden — niet mocht en niet zou toestaan, dat een oorlogschip de haven van Rochefort zou verlaten en dat hij ook gedwongen was te beletten, dat ieder koopvaardijschip, en zeker een met een zoo hooge persoonlijkheid als Napoleon aan boord onder welke vlag dan ook, zich van uit Rochefort naar zee zou begeven. Hij zou echter het schrijven van Napoleon onmiddellijk aan zijn Admiraal, Sir Henri Hotham, doorzenden, om nader advies daarop te vragen. En hij doet het denkbeeld aan de hand, dat Napoleon zich aan boord van de Bellerophon zou inschepen, waar hij zeker kon zijn met alle égards en eerbied, aan zijn rang verschuldigd, te zullen worden behandeld en zich met dat schip naar Engeland te laten overbrengen, waar hij eveneens overtuigd kan zijn — de edele gevoelens en de loyaliteit van het Engelsche volk kennend — met gastvrijheid te

') Basil Jackson vermeldt dit gezegde — hem onmiddellijk (na het gesprek tusschen Napoleon en Montholon gehouden, waaruit Montholon het heeft opgeschreven) door dezen laatste meegedeeld — met precies dezelfde woorden in „Waterloo et Sainte Hèlène" door Brouwet uit het Engelsch vertaald. (Uitg. Pion- Nourrit et Cie. Paris, 1912 bladz. 183).

Napoleons laatste levensjaren